ΤΑ ΚΙΝΗΤΡΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΟΥ ΕΑΜ/ΕΛΑΣ

Τα ερωτήματα των κινήτρων του αγώνα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, εξακολουθούν και σήμερα να απασχολούν την μη στρατευμένη στην αριστερά ιστοριογραφία. Αγωνίσθηκε το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ με μοναδικό σκοπό την κατάληψη της εξουσίας μετά την αποχώρηση των Γερμανών, η ο κύριος στόχος του αγώνα του ήταν η απελευθέρωση της πατρίδας; Η δράση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ είτε στην Ελλάδα είτε στην Μέση Ανατολή χαρακτηρίζεται από την απροθυμία του στην συμμετοχή πολεμικών επιχειρήσεων εναντίων των Γερμανικών στρατευμάτων επειδή θα έφθειροντο οι δυνάμεις του, τις οποίες ήθελε να διατηρήσει ακεραιες για την κατάλληψη της εξουσίας μετά την αποχώρηση των κατακτητών από την Ελλάδα

Στις 31 Μαρτίου 1944, κατόπιν οδηγιών του ΚΚΕ, ο Βασίλης Νεφελούδης αξιωματικός του Ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού στην Αίγυπτο και μέλος της Αντιφασιστικής Στρατιωτικής Οργάνωσης (ΑΣΟ) που υπάγετο στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ(ΚΚΕ), συνέταξε υπόμνημα ως μέλος της επιτροπής «Εθνικής Ενότητος Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων» και παρουσιάσθείς ενώπιον του πρωθυπουργού Εμ. Τσουδερού του επέδωσε τελεσίγραφο με το οποίον απήτει «όπως εντός ταχυτάτου χρόνου σχηματισθεί κυβέρνησις αντιπροσωπεύουσα τον αγωνιζόμενον λαόν με βάσιν την ΠΕΕΑ», δηλαδή την κυβέρνηση του βουνού του ΕΑΜ/ΚΚΕ. Εν ενάντία περιπτώσει ηπείλει με στρατιωτικό πραξικόπημα! Την επόμένη ημέρα τα πληρώματα πέντε πολεμικών πλοίων εστασίασαν εις τον λιμένα της Αλεξανδρείας!

Τα πληρώματα συνέλαβαν τους αξιωματικούς τους οποίους έρριψαν εις την θάλασσα, την διοίκηση των πλοίων ανέλαβαν «επιτροπαί εθνικής ενότητας». Η στάσις ταχύτατα επεξετάθει σε όλα τα Ελληνικά πολεμικά πλοία. Συγχρόνως εστασίασε και η Ι Ελληνική Ταξιαρχία, η οποία είχε λάβει εντολή από το συμμαχικό στρατηγείο να μεταβεί στην Ιταλία και να συμμετάσχει στην επιχείρηση κατάληψης της Ρώμης, μία ημέρα πριν την αναχώρηση της, γκρεμίζουσα τις ελπίδες για την συμμετοχή του Ελληνικού Στρατού στην τελευταία φάση του αγώνα. Τα γεγονότα οδήγησαν στην παραίτηση του Υπουργού Ναυτικού Σοφοκλη Βενιζέλου και του πρωθυπουργού Εμ. Τσουδερού, ενώ οι υπάλληλοι των Ελληνικών υπηρεσιών όπως ο ποιητής Σεφέρης (Νόμπελ λογοτεχνίας) και ο εξάδελφος του Σεφεριάδης, εμοίραζαν στα πληρώματα των πλοίων τις προκηρύξεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ) που καλούσαν ους ναύτες σε ένοπλη εξέγερση και στάση. Οι Βρετανοί αντιδρώντες αμέσως, έκλεισαν ολόκληρη την δύναμη της Ι Ελληνικής Ταξιαρχίας σε στρατόπεδο αιχμαλώτων, ενώ ο Ναύαρχος Π. Βούλγαρης δια τολμηρής καταδρομικής επιχείρησης ανακατέλαβε τα πλοία, λίγα μόλις λεπτά πριν την βύθιση τους από τον Αγγλικό στόλο.

Για τα γεγονότα η συνταχθείσα υπό του Μητροπολίτου Καρυστείας Παντελεήμονος έκθεσις αναφέρει:

« ..Επηκολούθησε αληθής συμφορά. Εν των μεγαλυτέρων σαμποτάζ του λήξαντος πολέμου συνετελέσθη εις την ταξιαρχίαν. Ητο έτοιμος να αναχωρήσει δια την Ιταλίαν. Εννεακόσια οχήματα κάρριερς, εκατόν μοτοσυκλέτες, πυροβολικόν, αντιαεροπορικον και αντιαρματικόν τοιούτον, όλμοι, όλα συνετρίβησαν υπό των κακοποιών του ΕΑΜ. Με βαριοπούλες συνέτριβαν τας μηχανάς των οχημάτων. Τα κλείστρα των πυροβόλων τα εξαφάνισαν αχρηστευόντες αυτά. Συμφορά αληθής έλαβε χώραν εκεί… Μερικοί εαμίτες κακοποιοί, ελάχιστοι, συνέτριψαν μια ολόκληρη Ταξιαρχεία, κατέστρεψαν ανεκτήμητο υλικό, εξευτέλισαν την Ελλάδα..

Τα πολεμικά μας πλοία ,καταληφθέντα από τους εαμίτες, ηρνούντο να συνεχίσουν τον αγώνα κατά των φασιστών. Ηρνούντο ακόμα και να συνοδεύσουν σκαφη με τρόφιμα προοριζόμενα για την Ελλάδα…. ».