Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ ΚΑΙ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΜΦΥΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ

Βασίλης Κόντης, Σπυρίδων Σφέτας. «ΕμφύλιοςΠόλεμος, Εγγραφα από τα Γιουγκοσλαβικά και Βουλγαρικά αρχεία», Εκδόσεις παρτηρητής, Θεσσαλονίκη 2000

Στην Πέμπτη ολομέλεια στις 30-31 Ιανουαρίου 1949 στην Αλβανία, το ΚΚΕ ανεγνώρισε το δικαίωμα του «Μακεδονικού λαού» για «εθνική αποκατάσταση και αυτοδιάθεση». Στις 3 Φεβρουαρίου η δεύτερη ολομέλεια του κεντρικού συμβουλίου του NOF ανακοίνωσε την σύγκληση το Μάρτιο του 1949 του δεύτέρου συνεδρίου του NOF , που θα επισημοποιούσε τη νέα γραμμή στο Μακεδονικό:« Ένωση της Μακεδονίας σε ένα ενιαίο, ανεξάρτητο, ισότιμο Μακεδονικό κράτος, μέσα στην λαϊκοδημοκρατική ομοσπονδία των βαλκανικών λαών». Αναμφισβήτητα η νέα θέση του ΚΚΕ στο Μακεδονικό είχε αντι-γιουγκοσλαβική αιχμή, δεν υπάρχουν όμως μέχρι σήμερα στοιχεία για να αποδειχτεί ότι η απόφαση λήφθηκε μετά από εντολή της Μόσχας. Η θέση για την αυτοδιάθεση του Μακεδονικού λαού είχε μία ερμηνευτική πολυσημία και θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή. Η θέση όμως για ενιαίο και ανεξάρτητο Μακεδονικό κράτος προκάλεσε σύγχυση στην Σόφια κι το Βελιγράδι και φυσικά στην Αθήνα, όπου το ΚΚΕ καταγγέλθηκε ως κόμμα προδοτικό. Για το λόγο αυτό η Μόσχα κάλεσε τον Ζαχαριάδη να αποφύγει την συζήτηση τέτοιων ζητημάτων στο δεύτερο συνέδριο του NOF (25-26 Μαρτίου 1949), στο οποίο βέβαια επανελήφθη η απόφαση της Πέμπτης Ολομέλειας για την αυτοδιάθεση του «μακεδονικού λαού».

Σε πολλά από τα έγγραφα που δημοσιεύονται διατυπώνονται τα αιτήματα του ΚΚΕ προς τη Γιουγκοσλαβία Βουλγαρία και τη Σοβιετική Ένωση για βοήθεια κατά τα έτη 1946-1948. Βέβαια για πρώτη φορά γνωρίζουμε τον όγκο της στρατιωτικής βοήθειας που στάλθηκε από την Γιουγκοσλαβία και τη Σοβιετική Ένωση από τον Οκτώβριο του 1946 μέχρι το τέλος του 1947, τη βοήθεια της Γιουγκοσλαβίας κατά το 1948, μέρος της χρηματικής βοήθειας από τη Βουλγαρία και τη Σοβιετική Ένωση κατά το 1945-47 και τη βοήθεια της Ρουμανίας και Ουγγαρίας κατά το 1948. Η Βουλγαρία κατά το 1948 δεν παρείχε αξιόλογη στρατιωτική υποστήριξη στον ΔΣΕ. Βοήθεια από την Βουλγαρία, πάντα με σοβιετική έγκριση, άρχισε να καταφθάνει κυρίως από το 1948. Τον Σεπτέμβριο του 1947το ΚΚΕ προσπάθησε να υλοποιήσει τα σχέδια που είχε υιοθετήσει τους προηγούμενους μήνες. Η Τρίτη Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, που συνήλθε στις 11 και 12 Σεπτεμβρίου στη Γιουγκοσλαβία, διαπίστωσε ότι είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για την δημιουργία «ελεύθερης δημοκρατικής» περιοχής με τη δική της κυβέρνηση και αποφάσισε να μεταφέρει αποφασιστικά το κέντρο βάρους όλης της κομματικής δουλειάς στο πολεμικό τομέα για να ανυψώσει τον ΔΣΕ σε εκείνη την δύναμη που το συντομότερο δυνατό θα οδηγούς στην δημιουργία της «Ελεύθερης Ελλάδος». Μετά την πτώση του κομμουνισμού δημιουργήθηκαν ευνοϊκές συνθήκες για μία νηφάλια προσέγγιση των γεγονότων του εμφυλίου, δεδομένου ότι και το πολιτικό κλίμα αμβλύνθηκε σημαντικά και τα σχετικά αρχεία έγιναν προσιτά.

Στην παρούσα έκδοση δημοσιεύονται έγγραφα από τα αρχεία της Γιουγκοσλαβίας και της Βουλγαρίας, χωρών που είχαν άμεση εμπλοκή στον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο. Στο παράρτημα παρατίθενται και μερικά ρωσικά έγγραφα.

ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ ΤΟΥ ΕΑΜ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ ΤΩΝ ΛΑΩΝ »

Γραμματόσημο με την σφραγίδα του ΕΑΜ σε επιστολή στην Θράκη όπου διακρίνεται καθαρά η λέξη «ΛΕΒΑ».

Στις 24.1.1945 ο Γιάννης Ιωαννίδης (ψευδώνυμο Διονύσης) με τηλεγράφημα του στον γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Βουλγαρίας Τράιτσο Κοστόφ (Ψευδώνυμο Σπυριδόνοφ), φαίνεται να απολογείται, ψευδόμενος μάλιστα, όταν εκείνος διαμαρτυρήθηκε για άρθρο της Εαμικής εφημερίδας της Δράμας «Νέος Δρόμος», όπου επανέλαμβάνετο για μιά ακόμη φορά η θέση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (ΚΚΕ) περί της «στρατηγικής διαρρυθμίσης των βορείων συνόρων». Το τηλεγράφημα επιβεβαίωσε την γνωστή θέση του ΕΑΜ/(ΚΚΕ) περί «Ενιαίας και Ανεξάρτητης Μακεδονίας», η οποία θα περιελάμβανε την Γιουγκοσλαβική Μακεδονία, την Βουλγαρική Μακεδονία του Πιρίν και την Ελληνική Μακεδονία ως ενιαία και ανεξάρτητη κρατική οντότητα. Η θέση του ΕΑΜ περί «στρατηγικής διαρρύθμισης των συνόρων» προφανώς επιβεβαίωνε ότι το ΚΚΕ αγωνιζόταν ώστε τα σύνορα της Ελλάδος να επανέλθουν στην θέση την οποίαν είχαν πριν τους Βαλκανικούς πολέμους, δηλαδή μέχρι τον Όλυμπο.

Το τηλεγράφημα έχει ως εξής [1]:
Σπυριδόνωφ-Σόφιαν
«Πήραμε τηλεγράφημα σας με το δημοσίευμα εφημερίδας ΕΑΜ Δράμας στοπ.

Δεν έχομεν γνώσιν δημοσιεύματος στοπ. Συμφωνούμε μαζί σας ότι σύνθημα στρατηγικής διαρρύθμισης συνόρων σήμερα δεν μπορεί να μπει στοπ. Πάντως σύνθημα στρατηγικής διαρρύθμισης βορείων συνόρων ποτέ δεν είχαμε στοπ.

Το σωστό είναι πως είχαμε σύνθημα στρατηγικής διαρρυθμίσεις των συνόρων συνδυασμένο με το σύνθημα της αυτοδιάθεσης των λαών και της ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών μεταξύ των γειτονικών λαών στοπ. Το σύνθημα αυτό μπήκε τότε που η Βουλγαρία βρισκόταν στο πλευρό της Γερμανίας και ο Βουλγαρικός στρατός είχε καταλάβει ελληνικές περιοχές. Από καιρό όμως το σύνθημα αυτό δεν αναφέρεται στα δημοσιεύματα μας. Δώσαμε εντολή στην κομματική οργάνωση Δράμας να επανορθώσει η ίδια η εφημερίδα το σύνθημα με κατάλληλο τρόπο.

24.1 1945

Διονύσης»

[1] Γρηγόρη Φαράκου, «Αρης Βελουχιώτης, Το χαμένο αρχείο- Άγνωστα Κείμενα», Ε΄έκδοση, Ελληνικά Γράμματα, Αθήναι 1998.

ΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΣΤΑΛΙΝ ΓΙΑ ΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Oι εισηγήσεις για τη μεταπολεμική νέα τάξη πραγμάτων όπως αποκαλύπτονται από τα απόρρητα αρχεία της K.E. του KKΣE

Καθημερινη 8-12-2002

Tου Aντ. - Aιμίλιου N. Tαχιάου

H κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην τέως Σοβιετική Eνωση, ανάμεσα στα άλλα, δημιούργησε τις προϋποθέσεις και για το άνοιγμα των επί δεκαετίες ολόκληρες ερμητικά κλειστών αρχείων της Kεντρικής Eπιτροπής του Kομμουνιστικού Kόμματος, από την κρίση της οποίας περνούσαν όλες οι πράξεις και ενέργειες, οι οποίες ήταν εθνικής σημασίας.

Eτσι, τελευταία όλο και πιο συχνά έρχονται στη δημοσιότητα απόρρητα έγγραφα, των οποίων το περιεχόμενο ξεφεύγει από τα στενού ενδιαφέροντος ενδοσοβιετικά προβλήματα. Aνάμεσα στα έγγραφα αυτού του είδους, που είδαν στα πρόσφατα χρόνια το φως της δημοσιότητας, είναι και κάποια που αναφέρονται στα Bαλκάνια και την Eλλάδα και τα σχετικά με την περιοχή αυτή πράγματα. Oρισμένα από τα στοιχεία που περιέχονται στα έγγραφα αυτά είχαν γίνει κιόλας γνωστά διά της οδού της κατασκοπείας ή των αναφορών διπλωματών, τώρα όμως έρχονται στο φως τα ίδια έγγραφα, τα οποία βεβαίως είναι πολύ πιο διαφωτιστικά, και παρέχουν εντελώς άγνωστες πληροφορίες.

O προγραμματισμός της νέας τάξης πραγμάτων, η οποία θα επικρατούσε μετά τη λήξη του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου, άρχισε να καταρτίζεται από τη σοβιετική εξουσία πολύ νωρίτερα από ό,τι θα περίμενε κανείς. Στις 22 Iουνίου 1941 η Σοβιετική Eνωση, δέχθηκε τη γερμανική επίθεση, γεγονός που κατέλαβε τον Στάλιν εξ απροόπτου και τον βύθισε σε βαθιά θλίψη. Ωστόσο στις 22 Δεκεμβρίου 1941 κιόλας, ο Σ. A. Λαζόβσκι (1878-1952), αναπληρωτής υπουργός Eξωτερικών (1939-1946) συνέτασσε μια απόρρητη εισήγηση, την οποία υπέβαλε στον Πρόεδρο της Kρατικής Eπιτροπής Aμυνας, δηλαδή στον ίδιο I.B. Στάλιν, και στον Λαϊκό Eπίτροπο Eξωτερικών Yποθέσεων B. M. Mόλοτοφ. H εισήγηση αναφερόταν στη μεταπολεμική τάξη. O Λαζόφσκι πίστευε ότι «μολονότι ο πόλεμος βρίσκεται στο αποκορύφωμά του, και παραμένει άγνωστο πότε θα τελειώσει, ωστόσο η έκβασή του είναι κιόλας σαφής. H Γερμανία, η Iαπωνία, η Iταλία και οι σύμμαχοί τους θα ηττηθούν, και σε σχέση με αυτό είναι ήδη καιρός να αρχίσει η προετοιμασία της συνθήκης ειρήνης...». H εισήγηση του Λοζόβσκι περιείχε δύο προτάσεις: Πρώτο να καταρτιστεί μια επιτροπή, η οποία θα ασχολείτο με το θέμα των μεταπολεμικών επανορθώσεων για τις καταστροφές που υπέστη η Σοβιετική Eνωση, και δεύτερο να συσταθεί πολιτική επιτροπή που θα ασχολείτο με το θέμα της διαμόρφωσης των μελλοντικών συνόρων.

Oι προτάσεις Λαζόβσκι δεν έπεσαν στο κενό. Στις 28 Iανουαρίου 1942, σε συνεδρίαση της K.E. του Πολιτικού Γραφείου (Politburo), καταρτίστηκε πρωτόκολλο, στο οποίο διαγράφονταν οι στόχοι της προετοιμασίας του διπλωματικού υλικού που θα χρησίμευε για τη διαμόρφωση της μεταπολεμικής τάξης και τη διευθέτηση των υπαρχόντων προβλημάτων. Eτσι, ορίστηκε ειδική εννεαμελής επιτροπή με επικεφαλής τον B. M. Mόλοτοφ για τη συλλογή και αποτίμηση του υλικού. Oι εξελίξεις του πολέμου δημιουργούσαν όλο και πιο διαφορετικές προϋποθέσεις για τον σχεδιασμό της νέας τάξης, έτσι ώστε να χρειάζεται να αναδιαμορφώνονται εκάστοτε οι σχετικές προτάσεις.

Mακεδονία και Eλλάδα

Στις 9 Σεπτεμβρίου 1943 υποβλήθηκε στον Στάλιν και τον Mόλοτοφ νέα, άκρως απόρρητη έκθεση, τη φορά αυτή από τον M. M. Λιτβίνοφ (1876–1951), ο οποίος ήταν αναπληρωτής λαϊκός κομισσάριος (=υπουργός) Eξωτερικών Yποθέσεων της Σοβιετικής Eνωσης (1941–1946). H έκθεση περιελάμβανε ένα εκτενές διάγραμμα 23 τμημάτων, τα οποία έθετε ο Λιτβίνοφ προς εξέταση και συζήτηση. Tο τμήμα 16 αναφερόταν στη Mακεδονία, και περιελάμβανε τρία σημεία: «1. Θέμα ίδρυσης ανεξάρτητου Mακεδονικού Kράτους και τα σχετικά με τα όριά του. 2. Oρια της Mακεδονίας και 3. Δημιουργικά εξουσίας στη Mακεδονία». Eίναι άξιο προσοχής ότι εδώ γίνεται λόγος δύο φορές για σύνορα της Mακεδονίας, τη μία σε συσχετισμό προς την ίδρυση ανεξάρτητου κράτους, και την άλλη αορίστως. Eπίσης, το ενδιαφέρον της σοβιετικής πλευράς για τη δημιουργία εξουσίας στο υπό προοπτική ανεξάρτητο «μακεδονικό κράτος» δείχνει σαφώς την απόφασή της να διαδραματίσει ενεργό ρόλο σ’ αυτή τη διαδικασία. Ωστόσο, στο τμήμα 14, που αφορά τη Γιουγκοσλαβία, γίνεται λόγος για ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα, πράγμα που αφήνει ανοικτή την απορία περί του αν το υπό ίδρυση «μακεδονικό κράτος» θα ήταν εντελώς ανεξάρτητο ή τμήμα της Γιουγκοσλαβίας. Eνα άλλο ζήτημα που αφήνει επίσης ερωτηματικά, ως προς την αντίληψη του Λιτβίνοφ για το υπόψη θέμα, είναι ότι, ενώ κάνει λόγο για βουλγαρικές και ρουμανικές λιμενικές διευκολύνσεις προς τη Γιουγκοσλαβία, δεν αναφέρει τίποτε για ανάλογες ελληνικές. Mήπως η υπάρχουσα τότε Eλευθέρα Zώνη της Θεσσαλονίκης εκλαμβανόταν ως ισχύον και αμετάβλητο δεδομένο;

Στο τμήμα 27, που αφορά την Eλλάδα, ο Λιτβίνοφ πρότεινε προς εξέταση και συζήτηση τρία θέματα: 1. Tα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. 2. Tη Θεσσαλονίκη, και 3. Tην Kύπρο. H περίπτωση της Θεσσαλονίκης αναφέρεται απλώς ως θέμα, χωρίς να διευκρινίζεται τίποτε άλλο σχετικό με αυτήν. Tο γεγονός, όμως, ότι η Kύπρος εντάσσεται στο τμήμα που αφορά την Eλλάδα, αναμφίβολα υποδηλώνει την πεποίθηση για τον αδιαίρετο χαρακτήρα του ελληνικού κόσμου στη Mεσόγειο.

Aναφορικά με τις σοβιετικές προθέσεις περισσότερο διαφωτιστική είναι μια εκτενέστατη, άκρως απόρρητη, έκθεση που συνέταξε ο I. M. Mάισκι (1884–1975), ο οποίος κατά τα έτη 1943-1946 είχε διατελέσει αναπληρωτής υπουργός Eξωτερικών, ενώ προηγουμένως ήταν πρεσβευτής της Σοβιετικής Eνωσης στο Λονδίνο. H έκθεση του Mάισκι αποτελεί ένα πολύ σοβαρό κείμενο, ορισμένα σημεία του οποίου είχαν ήδη περιέλθει σε γνώση της ελληνικής κυβέρνησης της Mέσης Aνατολής από εκθέσεις του Eλληνα πρεσβευτή στο Λονδίνο Aγνίδη, ο οποίος από συζητήσεις του με τον Mάισκι είχε λάβει γνώση κάποιων απόψεων του Pώσου συναδέλφου του. Ωστόσο η ενημέρωση εκείνη του Aγνίδη δεν ήταν πλήρης. Tώρα έρχεται στη δημοσιότητα το πλήρες κείμενο, στην άκρως απόρρητη μορφή που είχε τότε, και αυτό έχει ιδιαίτερη αξία.

Tο κεφάλαιο 12 της εισήγησης του Mάισκι αναφέρεται στα Bαλκάνια. Eισαγωγικώς λέγεται το εξής: «Tα γεγονότα των τελευταίων μηνών στα Bαλκάνια έχουν σε σημαντικό βαθμό ξεκαθαρίσει την κατάσταση, και ως εκ τούτου μπορούμε τη στιγμή αυτή να υπολογίζουμε ότι το περιβόητο «βαλκανικό ζήτημα», μετά τον πόλεμο, επιτέλους θα λυθεί, ή τουλάχιστον θα τεθεί στην ευθεία της λύσης του». Mε το δεδομένο αυτό, προχωρεί στις προτάσεις του για σύναψη μακροχρόνιου συμφώνου αλληλοβοηθείας με κάθε βαλκανική χώρα χωριστά. Για την Eλλάδα προτείνει τα εξής: «Tο πρόβλημα με την Eλλάδα είναι πιο περίπλοκο. H Σοβιετική Eνωση ενδιαφέρεται για την Eλλάδα πολύ λιγότερο από ό,τι για τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες· αντίθετα η Aγγλία ενδιαφέρεται για την Eλλάδα υπερβολικώς. Για τον λόγο αυτό η Σοβιετική Eνωση οφείλει να τηρήσει απέναντι στην Eλλάδα μια εξαιρετικά μεγάλη προσοχή. Eάν η δημοκρατική Eλλάδα, ακολουθώντας το παράδειγμα των άλλων βαλκανικών κρατών, επιθυμούσε επίσης να κλείσει σύμφωνο αλληλοβοηθείας με τη Σοβιετική Eνωση, εμείς δεν θα είχαμε λόγο να την αποθαρρύνουμε. Ωστόσο, αν ένα τέτοιο διμερές ελληνοσοβιετικό σύμφωνο απειλούσε να προκαλέσει οποιεσδήποτε περιπλοκές με την Aγγλία, τότε θα μπορούσαμε να δοκιμάσουμε να λύσουμε το ζήτημα με τη σύναψη τριμερούς συμφώνου αλληλοβοηθείας μεταξύ της Aγγλίας, της Eλλάδας και της Σοβιετικής Eνωσης».

Eδαφικές διευθετήσεις

Στην 3η παράγραφο αυτού του κεφαλαίου, ο Mάισκι διαγράφει τις μεταπολεμικές εδαφικές διευθετήσεις στα Bαλκάνια. Για τη Γιουγκοσλαβία εισηγείται να παραμείνει στα προηγούμενα σύνορά της, και στην περίπτωση που υπάρχει ανάγκη, να επέλθουν ελάχιστες μεταβολές. Kαι συνεχίζει: «H Eλλάδα μπορεί επίσης να αποκατασταθεί στα παλαιά της σύνορα, και επιπλέον, να λάβει τα Δωδεκάνησα, πράγμα που θα το άξιζε απολύτως, λόγω του ηρωικού της πολέμου εναντίον της Iταλίας και της Γερμανίας. H Bουλγαρία οφείλει να αποδώσει στη Γιουγκοσλαβία και στην Eλλάδα τα εδάφη τους που αυτή προσάρτησε, με εξαίρεση ίσως το Δεδέαγατς (=Aλεξανδρούπολη), γιατί η διατήρηση του Δεδέαγατς από τη Bουλγαρία θα μπορούσε να παρουσιάσει ενδιαφέρον για τη Σοβιετική Eνωση, στην περίπτωση που θα υπογραφόταν βουλγαροσοβιετικό σύμφωνο αλληλοβοήθειας. Iκανοποιητική ανταπόδοση προς την Eλλάδα για το Δεδέαγατς θα ήταν τα Δωδεκάνησα». Kαι καταλήγει εδώ: «Tο ζήτημα της Aλβανίας και της Mακεδονίας απαιτεί ειδική αναθεώρηση. Bεβαίως, για όλες τις εδαφικές διευθετήσεις στα Bαλκάνια είναι απαραίτητο να ξεκινάμε από την αρχή της εθνικότητας». Kαι ενώ ο Mάισκι στα κεφάλαια της έκθεσής του μιλάει για ενδεχόμενη διατήρηση της προσάρτησης της Aλεξανδρούπολης στη Bουλγαρία, στην τελική συμπερασματική ανακεφαλαίωση δεν λέει τίποτε σχετικά με αυτό, ενώ αντίθετα κατηγορηματικά επαναλαμβάνει ότι «η Eλλάδα σε σχέση με τα προπολεμικά της εδάφη πρέπει συμπληρωματικώς να λάβει τα Δωδεκάνησα». Mια προσεκτική ανάγνωση των παραπάνω συμφραζομένων υποδηλώνει την απόδοση της Aλεξανδρούπολης στη Bουλγαρία μόνο ως δυνάμει λύση εξυπηρέτησης διεξόδου της Σοβιετικής Eνωσης στο βόρειο Aιγαίο, και όχι ως αντικειμενικώς επιβεβλημένη, ενώ αντιθέτως η απόδοση των Δωδεκανήσων στην Eλλάδα θεωρείται απόλυτα φυσική, ως ανταμοιβή για τον ηρωικό της αγώνα εναντίον Iταλίας και Γερμανίας. Iσως αυτή την επάνοδο των Δεδεκανήσων στην Eλλάδα τη θεωρούσε ο Mάισκι ως φυσιολογική συνένωση των ελληνικών ενοτήτων της Aνατολικής Mεσογείου, πράγμα που υπαινίσσεται εξάλλου και η εισήγηση του Λιτβίνοβ, ο οποίος πρότεινε τη συζήτηση του Kυπριακού θέματος μέσα στο κεφάλαιο για την Eλλάδα.

Παρ’ όλα αυτά παραμένει ανοικτό ένα σημείο που πρέπει να διευκρινιστεί: Eνώ ο αναπληρωτής υπουργός Eξωτερικών Mάισκι επέμενε στην απόδοση των Δωδεκανήσων στην Eλλάδα, την ίδια εποχή ο Mόλοτοφ ήταν αντίθετος σε μια τέτοια διευθέτηση. Ωστόσο, παρά την επίμονη άρνησή του, τελικά απέσυρε τις αντιρρήσεις του. Tι μεσολάβησε είναι γνωστό. Oπωσδήποτε αποφασιστικό ρόλο διεδραμάτισε η καταψήφιση τον Aπρίλιο του 1945 στον OHE από τον τότε Eλληνα υπουργό των Eξωτερικών Iωάννη Σοφιανόπουλο της εισόδου στον διεθνή οργανισμό της Aργεντινής, πράγμα που ικανοποιούσε τις σοβιετικές απαιτήσεις. H πράξη αυτή του Σοφιανόπουλου επανενεργοποίησε πλήρως την εισήγηση του Mάισκι για την Eλλάδα, και μάλιστα θέτοντας στο αρχείο, όπως και ήταν δίκαιο άλλωστε, το θέμα της διεξόδου της Bουλγαρίας στο Aιγαίο.

O κ. Aντώνιος-Aιμίλιος N. Tαχιάος είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Aντεπιστέλλον μέλος της Aκαδημίας Aθηνών, Aλλοδαπό μέλος της Σερβικής Aκαδημίας Eπιστημών και Tεχνών και της Bουλγαρικής Aκαδημίας Eπιστημών.

O ΤΙΤΟ ΕΞΩΠΛΙΖΕ ΤΟΥΣ ΑΝΤΑΡΤΕΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 1946-1949

«Στρατιωτική βοήθεια είχαμε. Εκεί που υστερούσαμε ήταν το έμψυχο υλικό», δήλωσε στην εφημερίδα Καθημερινή (25-11-1999) ο κ. Πάνος Δημητρίου πολιτικός επίτροπος του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ, βοηθός του Βασίλη Μπαρτζώτα. «Υπήρχε αδυναμία να στρατολογήσουμε κόσμο,είτε διότι είχαν εκκενωθεί οι περιοχές κοντά στα πεδία των μαχών, είτε γιατί πολλοί είχαν φύγει στις ανατολικές χώρες. Η υποχρεωτική στρατολογία που επιχειρήθηκε με τις καταλήψεις πόλεων δεν απέδωσε. Το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας ερχόταν μέσω Γιουγκοσλαβίας, από τις αρχές του 1946 μέχρι τους πρώτους μήνες του 1949. Ο Ζαχαριάδης πάντως και ο Μάρκος είχαν ζητήσει βαριά όπλα, όπως τανκς, αεροπλάνα, βαρύ πυροβολικό, για την εφαρμογή του στρατιωτικού σχεδίου ¨Λίμνες¨. Το σχέδιο αυτό προέβλεπε την κατάληψη της Θεσσαλονίκης, την αναγνώριση της ¨Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης¨. Τίποτα από αυτά δεν έγινε. Οι ελπίδες ήταν φρούδες από την στιγμή που οι ΗΠΑ μπήκαν σε αυτό τον Πόλεμο».

Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ NOF ΣΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Παρέλαση τμημάτων του ΝΟΦ στο Μοναστήρι, λίγο πριν να αναλάβουν δράση στην Δυτική Μακεδονία.

Δημοσιεύθηκε στις 15-11-2009 στον τόπο του Ακρίτα.

http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/2009/11/1945-1946.html#more

[Απόσπασμα από την διδακτορική διατριβή του Θανάση Καλλανιώτη :«Οι πρόσφυγες στη Δυτική Μακεδονία (1941 -1946)», Θεσσαλονίκη, 2007 (επόπτης Ι. Σ. Κολιόπουλος)]

«Ετοιμαστείτε να πεθάνετε» έγραφαν το βράδυ σε πόρτες των εθνικοφρόνων πολιτών -Προσφύγων προφανώς- στην πόλη της Φλώρινας τον Απρίλιο του 1945 άγνωστοι χειριστές κιμωλιών, ζωηροί ίσως Σλαβομακεδόνες, επιτείνοντας το διάχυτο φόβο ότι επίκειτο εισβολή στην Ελλάδα Γιουγκοσλάβων στρατιωτών που είχαν συγκεντρωθεί κοντά στα σύνορα. [1]Όταν όμως στην πόλη προσήλθαν «πειθαρχημένες» δυνάμεις Εθνοφυλακής, στα σύνορα απλώθηκαν ένα βρετανικό κι ένα ελληνικό τάγμα στρατού και η Χωροφυλακή αυξήθηκε, κατευνάστηκε η «συνήθης νευρική τάση» που χαρακτήριζε την ατμόσφαιρας της πόλης. Οι Σλαβόφωνοι κουρασμένοι από τις περιπέτειες, άρχισαν.....

.... «να απλώνουν τα πανιά τους» στον άνεμο «που φυσούσε».[2]

Στην ύπαιθρο ο τρόμος ήταν οξύτερος, ιδιαίτερα στα ορεινά χωριά όπου από το Φεβρουάριο του 1945 παρουσιάζονταν ένοπλες ομάδες του «ανεξάρτητου αρχηγού Γκότσε». «Οι νέοι όλλοι είναι φορεμένοι ος Βούλγαροι στρατιώτες. είναι στην γραμμή οι δε περασμένοι της ηλικίας είναι στα βουνά και το βράδυ έρχντε εις τα χωριά για να ενθαρήνουν τον κόσμον και να τρώνε» έγραψε χωρικός περιγράφοντας την κατάσταση στο ΝΔ Βίτσι. [3] Καταγόμενοι από τη Φλώρινα, την Καστοριά και το Αμύνταιο οι ένοπλοι είχαν ορμητήριο ή καταφύγιο τη Γιουγκοσλαβία και περνούσαν στην Ελλάδα συνήθως από τα δασώδη μονοπάτια του Βαρνούντα ή από την Αλβανία. Έχοντας καλό οπλισμό και φορώντας γερμανικά ρούχα,[4] προφανώς και βουλγαρικά που πήραν από Βουλγάρους δρούσαν κάτω από τη σημαία μίας ανεξάρτητης Μακεδονίας με πρακτική τη στρατολόγηση ανδρών«πολύ συχνά με τη βία»[5] και τη λήψη γεννημάτων,[6] συνήθειες στις οποίες ορισμένοι από αυτούς αθλούνταν και επί Κατοχής, λαμβάνοντας (κάποτε) ακόμη και κάλτσες ή χρήματα από τις άγιες τράπεζες των εκκλησιών.[7] Εκτός τούτων επέρριπταν «πάντα τα υπό των ενόπλων ομοϊδεατών των λαμβάνοντα χώραν, εις βάρος της Κυβερνήσεως, της Εθνοφυλακής, Χωρ/κής και γενικώς των Αρχών και των εθνικοφρόνων πολιτών, καθυβρίζοντες άπαντας αλλά αναφέρουν -δια να γίνουν περισσότερον πιστευτοί- διάφορα γεγονότα, ιδίως βιασμούς κορασίδων και γυναικών εκ μέρους Εθν/κων (Μπουραντάδων) προέδρων Κοινοτήτων κλπ.».[8]

Στην ίδια περιοχή λίγοι ήταν οι επιφανείς ένοπλοι με μητρική γλώσσα διάφορη της σλαβικής, που οι περισσότεροι κατηγορούνταν για κατοχικούς φόνους:[9] ένας 25χρονος «πολύλογος» δάσκαλος από το Δομοκό,[10] ο ήδη αναφερόμενος Ευστράτιος Κέντρος, ο Καυκάσιος Λάζαρος Παπαδόπουλος ή Πολυνίκης από τους Αναργύρους Αμυνταίου, καπετάνιος τάγματος του Εφεδρικού ΕΛΑΣ επί Κατοχής κι ο γιγαντόσωμος, επίσης Καυκάσιος, Ιωάννης Παπαδόπουλος ή Αυγερινός από το Αμμοχώρι, λοχαγός του ΕΛΑΣ Βιτσίου που κατά μία πηγή δήλωνε στην Πρέσπα ότι θα «έστυβε» όποιον αντιποιείτο την αυτονομία.[11] Οι υπόλοιποι (και κατά πολύ περισσότεροι) ήταν Σλαβομακεδόνες πρώην κομουνιστές, Κομιτατζήδες ή μέλη του ΣΝΟΦ που είχαν αποσκιρτήσει από τον ΕΛΑΣ και καταφύγει στη Γιουγκοσλαβία όπως: ο Χρήστος Κολέντσης ή καπετάν Κόκκινος[12] που ως γυμνασιόπαις αποβαλλόταν διότι άφηνε μακριά μαλλιά κι επειδή χαρακτήριζε τη Ρωσία «επίγειον παράδεισον».[13]Σπούδασε Νομική, χρημάτισε λοχαγός του ΕΛΑΣ και γραμματέας του τάγματος του Ηλία Δημάκη ή Γκότσε, τον οποίο όμως δεν ακολούθησε έξω από τη χώρα[14] οι δάσκαλοι Μιχαήλ Κεραμιτζής από το Γάβρο[15] και Παύλος Ρακοβίτης από τον Πολυπλάτανο' [16] ο Χρήστος Καπελόπουλος ή Σιάπκας από τον Άγιο Γερμανό' ο Γεώργιος Κάλκος από τη Βυσσινιά -δρούσε στο νότιο Βίτσι- κι ο ήδη αναφερθείς Γεώργιος Τουρούντζιας από το Ξινό Νερό.[17]

Ως «Οχρανίται», «αντάρται «πρώην ΕΛΑΣ»», «φυγόδικοι», «Κομιτατζήδεςαυτονομισταί», «Βούλγαροι κομιτατζήδες», «Βουλγαροκομμουνισταί», «Βουλγαρομακεδόνες του ΕΛΑΣ», «Βουλγαροκομουνισταί Σνοφίται», «εαμοβούλγαροι», «σλαβομακεδόνες σοβινιστές» ή «συμμορίτες» αποκαλούνταν από τους αντιπάλους των, ενώ στέλεχος του ΚΚΕ τους αναφέρει ως «μπάζες».[18] Σε Βρετανούς είπαν ότι ανήκαν στο «Μακεδονικό Αντάρτικο Λαϊκό Στρατό». Το πλήθος των χαρακτηρισμών δηλώνει πως ελάχιστοι μάλλον από αυτούς αποτελούσαν συνειδητά μέλη της οργάνωσης ΝΟΦ (Λαϊκό ή Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) που είχε δημιουργηθεί τον Απρίλιο του 1945 στα Σκόπια. Το ίδιο ολίγιστοι ήταν προφανώς και όσοι από τους ίδιους γνώριζαν το σκοπό της δράσης των, την «Ένωσιν» δηλαδή «των τριών Τμημάτων της Μακεδονίας (Ελληνικής - Σερβικής και Βουλγαρικής) για να δημιουργηθή το νέον Μακεδονικόν ομόσπονδον Έθνος εντός των κόλπων της Λαϊκής Δημοκρατίας του ΤΙΤΟ». [19] Ομοίαζαν πάντως πολύ με τους Βαλκάνιους αντάρτες της περιόδου της Κατοχής ως προς την εμφάνιση (ποικίλος π.χ. οπλισμός και ρουχισμός) αλλά κι ως προς την τακτική τους.

Βρετανός διπλωμάτης είχε χαρακτηρίσει τους ενόπλους του Βιτσίου και του Πάικου «νταήδες και επαγγελματίες λαιμοκόφτες» χωρίς πολιτικές απόψεις[20] και σε πολλά σημεία δεν απείχε πολύ από την πραγματικότητα. Όντως οι ένοπλοι διακρίνονταν για την αγαρμποσύνη τους: έστελναν απειλητικές επιστολές ζητώντας λίρες ή τις λάβαιναν άμεσα δια της βίας. Συμβούλευαν τους στρατεύσιμους να μην καταταχθούν στον Ελληνικό Στρατό. [21]Έδιωχναν τους ξένους βοσκούς που νοίκιαζαν στην περιοχή. [22]Συλλάμβαναν κι απειλούσαν ιερείς και προκρίτους όπως τον ενορίτη της Καλλιθέας.[23] Εκδικούνταν αντιπάλους τους άμεσα ή εμμέσως, ανατινάζοντας π.χ. ένα μύλο στον Άγιο Παντελεήμονα.[24] Προσπαθώντας να ιδρύσουν ξεχωριστές κομματικές οργανώσεις, συνδικάτα και συνεταιρισμούς[25] ήρθαν σε πρακτική αντίθεση με το ΕΑΜ, το ΑΚΕ και το ΚΚΕ με αποτέλεσμα να κατάσχουν αποθηκευμένα γεννήματα των αναφερομένων οργανώσεων,[26] να διαλύουν τις συγκεντρώσεις των, να απαγάγουν ή εκτελούν όσους Γκραικομάνους τα υπηρετούσαν, τα υποστήριζαν ή τα έβλεπαν φιλικά.[27] Έτσι φονεύθηκαν από μέλη του ΝΟΦ οι φιλικοί προς το ΚΚΕ Αναστασίου Αλέξανδρος από τη Μικρολίμνη[28] ο οδηγός Χρήστος Παπαδόπουλος από το Λαιμό (διότι μετέφερε Ριζοσπάστες),[29] ο έμπορος Νικόλαος Παπαδόπουλος από το ίδιο χωριό, ο Παντελής Μπούρδας από το Γάβρο και ο Δημήτριος Σούμπασης από τη Σιταριά, 5 συνολικά άνδρες.[30]

Με απαγωγές ή ενέδρες αιχμαλώτιζαν επίσης αντιπάλους των (Γκραικομάνους ή Πρόσφυγες) και τοπικά στελέχη της Ελληνικής Διοίκησης εκτελώντας τους είτε επί τόπου είτε στα λημέρια τους. Το αποτέλεσμα ήταν όσοι διορίζονταν κοινοτάρχες ή μέλη κοινοτικών συμβουλίων να φοβούνται να αναλάβουν όπως συνέβαινε στα χωριά της Πρέσπας. Δεν ήταν υπερβολικοί οι δισταγμοί των Εθνικοφρόνων και των Ουδέτερων διότι από τη δραστηριότητα των Σλαβομακεδόνων αυτονομιστών το έτος 1945 (ελάχιστοι αρχάς 1946) έχασαν τη ζωή τους συνολικά 28 άτομα: τον Μάιο του 1945 ο Καυκάσιος αντιπρόεδρος του Φανού Βασίλειος Μουρουζίδης, ο Λαζός κοινοτάρχης του Πολυπλατάνου Νικόλαος Πουγκαρίδης, ο Καραμανλής οδηγός της Ροδώνας Αχιλλέας Καλπακτζίδης, κι ο αγρότης Δημήτριος Σουγαρίδης από την Κολοκυνθού.[31]

Τον Ιούνιο του 1945 είχε πυκνώσει τόσο πολύ η δράση τους, ώστε ένας Έλληνας αξιωματικός είχε προτείνει όσον αφορά σε ένα από τα τοπικά ορμητήρια του ΝΟΦ στη Χειμαδίτιδα Αμυνταίου: «Να κυκλωθή η λίμνη υπό ανδρών της Εθνοφυλακής και Χωρ/κής και εν συνεννοήσει μετά των συμμαχικών Βρεττανικών στρατευμάτων να βομβαρδισθή αύτη δι' αεροπλάνου και μάλιστα από μικρού ύψους». Για τα άλλα κρησφύγετα ο ίδιος κατέληγε: «Τουτ' αυτό δύναται να γίνη και με τους εντός δασωδών εκτάσεων κρυπτομένους, αφού πρότερον βεβαιωθώσιν αι ενεργούσαι την επιχείρησιν δυνάμεις ότι ευρίσκονται εντός αυτών και αφού κυκλώσωσι καλώς τας δασώδεις εκτάσεις.».[32] Το μένος είχε αυξηθεί εναντίον τους τόσο, διότι εκείνο το μήνα φονεύτηκαν κατόπιν απαγωγών ή σε ενέδρες αρκετοί: ο μυλεργάτης Παντελής Αλεξανδρίδης από το Αμμοχώρι. ο «ασθενικός αγρότης»[33] Χρήστος Χρηστακάκης από τις Άνω Κλεινές, οι αγρότες Νικόλαος Κουλούρης, Χρήστος Βασιλειάδης και Δημήτριος Σουμπάσης από το Κεφαλάρι, τη Λεπτοκαρυά και τη Σιταριά αντίστοιχα. ο Πελοποννήσιος κοινοτάρχης (πρώην χωροφύλακας) Λευκώνα Γεώργιος Γιατρακάς. η νηπιαγωγός Ελευθερία Νένου από το Άργος Ορεστικό. ο ιερέας της Ολυμπιάδας Μάρκος Μητριάδης. οκοινοτάρχης της Γαλάτειας Παύλος Κοπατσιάρης κι ο Λαζός σύμβουλός του Γεώργιος Ορφανίδης από το ίδιο χωριό. ο μοίραρχος της Ειδικής Ασφαλείας Γεώργιος Καζάνας[34] από τα Γρεβενά που ερχόμενος οικογενειακώς από τη Γερμανία εκτελέστηκε στις φυλακές των Σκοπίων.[35]

Οι φόνοι συνεχίστηκαν τον επόμενο μήνα Ιούλιο του 1945: ο διευθυντής των λιγνιτωρυχείων Βεύης Ελευθέριος Πάλλης, η 18χρονη ανιψιά του Αθηνά Γκιοκόντη κι ο εργάτης Ξενοφών Λάμπρου (όλοι ιλλυρικής καταγωγής) από την ομάδα του «Λευτέρη Όλεφ»[36] -παρεμπιπτόντως η Αριστερά διέδιδε ότι τους είχαν φονεύσει «ένοπλες μοναρχοφασιστικές συμμορίες». [37]Επίσης ο Σαρακατσάνος κτηνοτρόφος Γεώργιος Κόνιαρης τον Αύγουστο στο ίδιο μέρος. τον ίδιο μήνα οι αγρότες Αλέξανδρος Αγγέλου και Παντελής Παπαδημητρίου από το Πέρασμα. ο αγροφύλακας Στέφανος Χάιτας από τον Φούφα (σλαβόφωνος οπλίτης της ΥΒΕ/ΕΚΑ),[38] ο κοινοτάρχης Ατραπού Χρίστος Ρίμπας και ο συνάδελφός τους της Υδρούσας[39] στις αρχές του 1946, όπως επίσης ο Χρήστος Τσάμος από το Σκοπό.[40]

Σε συμπλοκές ή ενέδρες της Χωροφυλακής και των Εθνοφυλάκων με τους ενόπλους του ΝΟΦ φονεύτηκαν 4 άνδρες: οι χωροφύλακες Λάμπρος Λαμπράκης και Γεώργιος Πολυζώης κοντά στη Σκοπιά τον Ιούλιο [41] κι ο ανθυπασπιστής του ΣΧ Ακρίτα (Μπουφίου) Γεώργιος Παναγιωτακόπουλος τον Οκτώβριο του 1945 ένας Εθνοφύλακας στον Αετό τον Ιούνιο του 1945[42] και δύο άλλοι στην Κέλλη τον επόμενο μήνα. Εκεί είχαν στήσει ενέδρα -μάλλον στην προνομιακή θέση Νιμέιτσα- εναντίον βρετανικού αυτοκινήτου με συνέπεια να τραυματιστούν άλλοι δύο επιβάτες, ένας Βρετανός στρατιώτης (που πέθανε αργότερα) και μία γυναίκα. Αιχμάλωτός τους Εθνοφύλακας που διέφυγε κατέθεσε ότι τον οδηγούσαν προς το «Ελεύθερο μακεδονικό κράτος». [43]Η πηγή που αναφέρει ότι επικεφαλής της ομάδας ήταν Γιουγκοσλάβος αξιωματικός που άκουγε στο όνομα Γκέσκα, [44]δεν έχει διασταυρωθεί. Για την τελευταία επίθεση φαίνεται ότι διαμαρτυρήθηκαν οι Σύμμαχοι, γι αυτό και οι επιθέσεις των Νοφιτών -σε μία την ημέρα υπολογίζονταν οι δολοφονίες και οι εξαφανίσεις στην περιοχή[45]- άρχισαν να μπαίνουν σε περίοδο ύφεσης. Σε αυτή βεβαίως συνέτειναν η επίταση της δράσης της Χωροφυλακής και οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις της Εθνοφυλακής, [46]ιδιαίτερα, αφ' ότου ομάδες του ΝΟΦ είχαν επιτεθεί εναντίον της στο χωριό των Κορεστίων Κώττας τον Αύγουστο του 1945.[47]

Από το άλλο μέρος ρόλο στη χειραγώγηση του ξέφρενου ΝΟΦ φαίνεται ότι αποτέλεσε η διανομή των εφοδίων της Ούνρρα, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να αποφεύγουν την έκθεσή τους σε διάφορα στρατόπεδα και να συμπαθούν τους Βρετανούς[48] ως εγγύηση ομαλότητας. Και φυσικά ο χειμώνας που δυσκόλευε την κίνηση αποκλείοντας τα ορεινά περάσματα.[49] Στην πυκνή δραστηριότητα των παράνομων ενόπλων οφείλεται κατά ένα μέρος η αργή κατάρτιση των εκλογικών καταλόγων με αποτέλεσμα σε όλη τη Μακεδονία μόνο η Φλώρινα, η Πρέσπα το Αμύνταιο και η Δράμα να αποτελούν «μαύρες κηλίδες». Δεν ήταν λοιπόν «μερικές» οι περιπτώσεις[50] όπου το ΝΟΦ έδρασε δυναμικά, αλλά ο κανόνας στη Δυτική Μακεδονία.[51]

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ NOF 1949

Αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό από τον Ελληνικό λαό, παρά την παραποίηση της ιστορίας από την αριστερά, είναι ότι η σημαντικότερη συνιστώσα του «εμφύλιου» 1946-1950 , ήταν η ανταρσία των Σλαβομακεδόνων επί Ελληνικού εδάφους με σκοπό την δημιουργία της «Ενιαίας και Ανεξάρτητης Μακεδονίας», σύμφωνα με τις προσταγές τις Μόσχας. Στον δικτυακό τόπο του "Ακρίτα" http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com
ανερτήθη το εξής κείμενο:

Η Εταιρεία των Μακεδονικών Σπουδών στην ιστοσελίδα της ανέρτησε πρόσφατα ένα αποκαλυπτικό ντοκουμέντο του NOF (Narodno Osloboditelen front) από το 2ο συνέδριό του το 1949 στις Πρέσπες όπου μπορείτε να κατεβάσετε και να διαβάσετε όλο το προδοτικό κείμενο.

http://www.ems.gr/ems/client/userfiles/file/TO_MAKEDONIKO/N_O_F_.pdf

http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/2008/06/nof.html

Δίνω έμφαση στα αποσπάσματα που δείχνουν ότι σκοπός του NOF, δηλαδή των σλαβομακεδόνων, σε συνεργασία με τους αντάρτες του "Δημοκρατικού Στρατού" ήταν η απόσπαση εδαφών ή ολόκληρης της Μακεδονίας από την Ελλάδα.

Σελίδα (3-4)

«…To 2o Συνέδριο του ΝΟΦ είναι ένα μεγάλο γεγονός χαράς για καθένα μας για κάθε μακεδόνισσα και για όλους τούς φίλους μας.

Ό μοναρχοφασισμός στα 1948 έβαλε όλα τά δυνατά του κι' έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να διαλύσει τό ΔΣΕ-να συντρίψει το λαϊκό δημοκρατικό κίνημα στην Ελλάδα, να ερημώνει τα μακεδονικά χωριά μας, να εξολοθρέψει το μακεδονικό πληθυσμό τους, το λαό μας, ό­λους εμάς, να περάσει το παν «διά πυρός και σιδήρου» όπως έλεγε στις διαταγές του προς τις ορδές του να κάνει τέλος την Ελλάδα σίγουρη πολεμική βάση για τ' αφεντικά του τούς άμερικανοάγγλους υποκινητές του καινούργιου πολέμου ενάντια στις Λαϊκές Δημοκρατίες και τη Σοβ. Ενωση ενάντια σε όλους τούς λαούς του κόσμου πού αγωνίζονται για λευ­τεριά, Δημοκρατία και ειρήνη.

Άλλα ό μοναρχοφασισμός έσπασε τα μούτρα του. Και να, τώρα εμείς εδώ εκατοντάδες αντιπρόσωποι του μακεδονικού λαού άπ' το τμήμα τούτο εδώ της Μακεδονίας, πιο άποφασιστικοί και πιο αισιόδοξοι από κάθε άλλη φορά, περνούμε μέρος στη δουλειά του 2ου Συνεδρίου της Εθνικής Επαναστατικής μας οργάνωσης ΝΟΦ. Κι' άπ' αυτήν την άποψη το 2ο Συνέδριο τού ΝΟΦ είναι ένα άπ' τα σημαντικά αποτελέσματα της κοινής αγωνιστικής προσπάθειας Ελλήνων και Μακεδόνων που δείχνει ξεκάθαρα ότι: ή κοινή αυτή προσπάθεια στέφθηκε μ' επιτυχία, ότι άπ' τις μεγάλες μάχες του 1948 ό ΔΣΕ καί γενικά ή λαϊκή μας επανάσταση βγήκε ακόμα πιο δυναμωμένη, ότι εκείνος πού απότυχε κι' ασθένησε είναι ό μοναρχοφασισμός.

Αλλά δεν είναι αυτή μόνο ή σημασία του 2ου Συνε­δρίου του ΝΟΦ. Στην πριν λίγο καιρό παρμένη απόφαση τής 5ης ολομέλειας τής Κ.Ε του Κ.K.Ε. , του καθοδηγητή και οργανωτή του λαϊκού αγώνα, διαβάζουμε:

«Στη Βόρεια Ελλάδα ό μακεδονικός (σλαβομακεδονικός) λαός τάδωσε oλα για τον αγώνα και πολεμά με μία ολοκλήρωση ηρωισμού και αυτοθυσίας πού προκαλούν το θαυμασμό. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα της νίκης τού ΔΣΕ, και τής λαϊκής επανάστασης ό μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάσταση του έτσι όπως θέλει ο ίδιος προσφέροντας σήμερα το αίμα του για να την αποχτήσει.»

[σελίδα 32-33]

Οι σκοποί του αγώνα του ΔΣΕ, οι σκοποί τής πολιτικής τής ΠΔΚ, οι σκοποί τής πολιτικής γραμμής τού ΚΚΕ σχετικά με το δικό μας μακεδονικό ζήτημα είναι ξεκάθαρα διατυπωμένοι στην απόφαση της 5ης ολομέλειας τής ΚΕ του ΚΚΕ που αναφέραμε και στην αρχή τής εισήγησης αυτής:

«Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα τής νίκης τού ΔΣΕ και τής λαϊκής επανάστασης, ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάσταση του, έτσι όπως την θέλει ο ίδιος προσφέροντας σήμερα το αίμα του για να την αποκτήσει.
Αυτοί είναι και Οι δι­κοί μας σκοποί, οι σκοποί τής πολιτικής τού ΝΟΦ».

Η ΠΡΩΤΗ «ΑΙΓΑΙΑΚΗ» ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΚΡΟΥΣΗΣ

http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/search/label/SNOF%2FNOF

O όρος «αλύτρωτη Αιγαιακή Μακεδονία», είναι ένας συνήθης ισχυρισμός των Σλαβομακεδονιστών του κράτους των Σκοπίων, ο οποίος μαρτυρείται από πλήθος πηγών. Παρουσιάζει επίσης εντυπωσιακή διαχρονικότητα και αποτελεί την πλέ­ον σοβαρή εκδήλωση της αλυτρωτικής προπαγάνδας. Αξίζει εδώ να αναφερ­θεί πως μέχρι το 1940 η σχετική έκφραση δεν υπήρχε, αφού χρησιμοποιούνταν ο όρος «Βαρντάρσκα Μπανόβινα» [Επαρχία του Βαρδάρη] προκειμένου να περιγραφούν οι νοτιοσερβικές περιοχές.

Η πρώτη αναφορά γίνεται στην ίδια την ιδρυτική διακήρυξη του ΑΣΝΟΜ [1] όπου τέθηκε ως πρωταρχικός στόχος η ενοποίηση της Μακεδονίας με βάση το δικαί­ωμα του αυτοπροσδιορισμού. «Είναι αναγκαίο να ενώσουμε όλο τον μακεδόνικο λαό και από τα τρία τμήματα της Μακεδονίας μέσα σε ένα μακεδονικό εθνικό κρά­τος... οι Μακεδόνες από την ελληνική και τη βουλγαρική Μακεδονία πρέπει να ακο­λουθήσουν το παράδειγμα των Μακεδόνων στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία».

Οι διακηρύξεις για την ενότητα του μακεδονικού χώρου και την «αλύτρωτη αιγαιακή Μακεδονία» κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 δεν στάθηκαν όμως μόνο φραστικές, αλλά μετουσιώθηκαν σε πράξη. Σήμερα θεωρείται δε­δομένη η ανάμειξη των Γιουγκοσλάβων στον ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο καθώς και η ανοικτή υποκίνηση όχι τόσο των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού (συμμοριτών), όσο κυρίως των οργανώσεων εκείνων που απαρτίζονταν από Σλαβοφώνους και είχαν θέσει ως στόχο τους την απόσχιση της ελληνικής Μακεδονίας. Είναι γνωστή εξάλλου η αποσχιστική κίνηση του Ηλία Δημάκη, γνωστού ως Γκότσε [2] , ο οποίος τον Νοέμβριο του 1944 εγκατέστησε το αρχηγείο του στο Μοναστή­ρι και εργάσθηκε εκεί για την ανασυγκρότηση της ομάδας του μέσω ευρείας στρατολόγησης από τον χώρο των προσφύγων από την Ελλάδα. Πολύ σύντο­μα το σώμα του αριθμούσε περί τα 1.000 άτομα, υπό την ονομασία «Πρώτη Αιγαιακή Ταξιαρχία Κρούσης». Διοικητής του σώματος τοποθετήθηκε ο Ηλίας Δημάκης, Υποδιοικητής ο παλαιός Σνοφίτης Ναούμ Πέγιωφ από το χωριό Γάβρος της Καστοριάς, ο οποίος είχε διαφύγει στη ΛΔΜ ήδη από τον Ιούνιο του 1944, Πολιτικός Επίτροπος ο Μιχαήλ Κεραμιτζίεφ, συγχωριανός του Πέγιωφ και Υποεπίτροπος ο Βανγκέλ Αγιάνοφσκι - Ότσε από την περιοχή της Έδεσσας.

Σήμερα, εξάλλου, έχει τεκμηριωθεί η άποψη πως η ίδρυση του ΝΟΦ πραγ­ματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΜ και με απροκάλυπτο σκοπό την ένωση της ελληνικής Μακεδονίας με την γιουγκοσλαβική ομοσπονδία. Είναι άκρως αποκαλυπτικό μάλιστα το περιεχόμενο της συνομιλίας που είχε στα Σκόπια, στα τέλη του 1946, ο Λάζαρ Κολισέφσκι με ηγετικά στελέχη του ΝΟΦ, δίνοντάς τους εντολή να κατέβουν στην Ελλάδα και να πολεμήσουν στο πλευρό του ΚΚΕ: «Εσείς τώρα θα πάτε κάτω», τους παρότρυνε ο πρωθυπουργός της ΛΔΜ,

« ...Ο καθοδηγητής του αγώνα σας θα είναι το ΚΚΕ... η γραμμή του ΚΚΕ διορ­θώθηκε... να τους έχετε εμπιστοσύνη... ό,τι προβλήματα έχετε, θα τα επιλύσετε με την ηγεσία του ΚΚΕ. πολεμήστε με όλη σας την ψυχή μαζί με τον ελληνικό λαό. ενάντια στο σοβινισμό, τον σεπαρατισμό και τις τοπικές τάσεις».

Αυτά τα φιλογιουγκοσλαβικά στοιχεία του ΝΟΦ είχαν ξεκάθαρα ομολογημέ­νο στόχο, που δεν ήταν άλλος από την απόσχιση της ελληνικής Μακεδονίας και την ένωσή της με την γιουγκοσλαβική ομοσπονδία. Ενδεικτικό προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί σχετικό άρθρο, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της οργάνωσης Μπίλτεν [Δελτίο] στις 15 Μαρτίου του 1946 και απέκρουε τις κατη­γορίες για συνεργασία με τους Βουλγάρους:

«Δεν είμαστε Οχρανίτες κι ακόμη περισσότερο αυτονομιστές. Αυτό το αποδείχνει η γραμμή μας. Αγωνιζόμαστε ενάντια στον αυτονομισμό, γιατί αυτός οδηγεί τον μακεδονικό λαό στο γκρεμό, σε νέα δουλεία και ακόμη γιατί ο αυτονομισμός είναι γραμμή της διεθνούς αντίδρασης, η οποία έχει σαν σκοπό να σπάσει την ενότητα των λαών της Γιουγκο­σλαβίας».

Η διάψευση όμως των παραπάνω κατηγοριών συνοδεύθηκε από επιβεβαίωση της πολιτικής της απόσχισης της ελληνικής Μακεδονίας και της ένωσής της με την ΛΔΜ:

«Ο μακεδονικός λαός έχει δικαίωμα να ενωθεί κι αυτό το δικαίωμα το κατέκτησε με το όπλο. Ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου μπαίνοντας μέσα στις γραμμές του ΕΛΑΣ και πολεμώντας ενάντια στο φασισμό ταυτόχρονα πολεμούσε και για την εθνική του λευτεριά. Ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου με όλο του το δίκαιο ζητάει να ενωθεί με τον στυλοβάτη του, την πρωτοπόρα Μακεδονία του Βαρδάρη... θέλουμε να ζήσουμε με τα λεύτερα αδέλφια της Μακεδονίας του Βαρδάρη, για να μπορέ­σουμε να απολαύσουμε τους καρπούς που κέρδισε το μεγαλύτερο μέρος του λαού μας»

Η Δημιουργία της Ταξιαρχίας.

Με τη λιποταξία των κομιτατζήδων από τους Γερμανούς και με την προσέλευση τους στον ΕΛΑΣ, μια επικίνδυνη κατάσταση βουλγαρικού και γιουγκοσλαβικού φασιστικού αλυτρωτισμού πέρασε στους κόλπους του ΕΛΑΣ. Παρ' όλο που συνέβη αυτό το σημαντικό γεγονός, καμιά φωνή διαμαρτυρίας δεν ακούστηκε από τους ηγέτες του ΚΚΕ για την παροχή ασυλίας σ' εγκληματίες πολέμου, δοσίλογους και προδότες. Μετά τον πόλεμο, το ΚΚΕ κατηγόρησε δριμύτατα την Κυβέρνηση Τσαλδάρη, διότι παραχώρησε άσυλο σε συνεργάτες των Γερμανών και των Ιταλών, σοβαρό λάθος της κυβέρνησης, το οποίο διέπραξε και το ΚΚΕ με τους δοσίλογους και εγκληματίες πολέμου στη Δυτική Μακεδονία.

Σαν να μην είχε κάνει αρκετά λάθη και σαν να μην είχε πάρει γρήγορες αποφάσεις χαρακτηρίζοντας τους σλαβόφωνους στην Ελλάδα ως Σλαβομακεδόνες, επιτρέποντας την ίδρυση του ΣΝΟΦ, και τελικά στρατολογώντας κομιτατζήδες στις τάξεις του ΕΛΑΣ, το κόμμα έκανε και ένα ακόμη λάθος: Επέτρεψε την ίδρυση του «Σλαβομακεδονικού Τάγματος» με τον Γκότσεφ ως πολιτικό επίτροπο, ελπίζοντας ν' απορροφήσει τους κομι-τατζήδες που εγκατέλειπαν τους Γερμανούς. Ο ΕΛΑΣ είχε πραγματικά επιτρέψει την ίδρυση σλαβομακεδονικών ταγμάτων μέσα στα συντάγματα του, ένα τάγμα κατά σύνταγμα: το 28ο Τάγμα στην 9η Μεραρχία του ΕΛΑΣ και ένα δεύτερο τάγμα στην περιοχή του Καϊμακτσαλάν.

Ο Γκότσεφ ανέλαβε τη διοίκηση του τάγματος με σταθερό χέρι, κάνοντας σχέδια από την αρχή να το κατευθύνει προς τον Τίτο. Σε λιγότερο από ένα μήνα από τη δημιουργία του, το τάγμα διπλασίασε τη δύναμη του με τη στρατολόγηση συνεργατών των Γερμανών και των Βουλγάρων και έγινε καταφύγιο για πολλά απεγνωσμένα άτομα που προσπαθούσαν ν' αποφύγουν αντίποινα στο τέλος του πολέμου: Κομιτατζήδων, Οχρανιτών, Σλαβομακεδόνων τυχοδιωκτών, Βουλγάρων και Γιουγκοσλάβων πρακτόρων και αυτονομιστών υπό τας διαταγάς ορισμένων σλαβόφωνων κομμουνιστών που είχαν ελευθερωθεί από τη Ακροναυπλία, και οι οποίοι αγωνίζονταν σκληρά να θάψουν το βουλγαρικό τους παρελθόν .

Πριν περάσει τα σύνορα προς τη Γιουγκοσλαβία, το τάγμα του Γκότσεφ είχε αποκτήσει ήδη πλήρη ανεξαρτησία από το 28ο Σύνταγμα της 9ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Είχε γίνει σοβαρή και φανερή απειλή στις προθέσεις και στα σχέδια του ΕΑΜ της περιοχής και δυναμική μηχανή προπαγάνδας, προωθώντας εξτρεμιστικές θέσεις πάνω στο Μακεδόνικο ζήτημα, ευνοϊκές για τους Γιουγκοσλάβους παρτιζάνους και για τις επιδιώξεις του Τίτο για την ελληνική Μακεδονία. Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν είχε υπολογίσει τους κινδύνους, όταν είχε επιτρέψει την ίδρυση του τάγματος.

Οι σχέσεις μεταξύ Τάγματος Γκότσεφ και ΕΛΑΣ χειροτέρευσαν περαιτέρω, όταν ο Γκότσεφ αρνήθηκε να υπακούσει διαταγή του ΕΛΑΣ να επιτεθεί εναντίον γερμανικής φάλαγγας και ακολούθως να μετακινήσει το τάγμα του στη Σιάτιστα. Ο ΕΛΑΣ αμέσως διέταξε το 28ο Σύνταγμα να προβεί στη διάλυση ή στην απέλαση του σλαβομακεδονικού Τάγματος Γκότσεφ, με τη βία, αν υπήρχε ανάγκη. Στη Γιουγκοσλαβία, όπου το οδήγησε ο Γκότσεφ, αποφεύγοντας τη μάχη, το τάγμα μετονομάστηκε ως «Πρώτη Ταξιαρχία της Μακεδονίας του Αιγαίου» . Το ταξίδι από τη Βουλγαρία στο ΣΝΟΦ της Δυτικής Μακεδονίας και τελικά στη Γιουγκοσλαβία είχε συμπληρωθεί. Ο Γκότσεφ είχε υποδυθεί τέσσερις εθνότητες: ελληνική, βουλγαρική, σλαβομακεδονική και τελικά κομμουνιστική γιουγκοσλαβική. Αν ζούσε σήμερα, ασφαλώς θα ήταν «Μακεδόνας» στην ΠΓΔΜ, απ' ευθείας απόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου!

Η αποπομπή

Μια πιο σοβαρή αιτία που ανάγκασε το ΚΚΕ να αποπέμψει το Τάγμα Γκότσεφ ήταν ότι το κόμμα, κάτω από σοβαρή πίεση, εγκατέλειψε τελικά και ειλικρινά την ιδέα της αυτονομίας για τη Μακεδονία και γύρισε στην πολιτική του 1935 της ισότητας των μειονοτήτων στη Ελλάδα. Για ένα βραχύ χρονικό διάστημα, το κόμμα, πιεζόμενο από τις ανάγκες του πολέμου, είχε ξεφύγει από την πλατφόρμα της ισότητας. Οι διαρκείς παραβιάσεις αυτής της πολιτικής από τους φιλοβούλγαρους και φιλογιου-γκοσλάβους σλαβόφωνους έφερε μεγάλη αντίδραση στους κόλπους και στην ηγεσία του ΚΚΕ από μέλη του κόμματος και από ανώτερους ηγέτες του ΕΛΑΣ που κατάγονταν από τη Δυτική Μακεδονία.

Η αντίδραση αυξήθηκε, όταν έγινε γνωστό ότι οι σλαβόφωνοι, οι οποίοι ευνοούσαν τα Σκόπια, έκαναν το παν για να υπονομεύσουν τους σκοπούς του ΕΛΑΣ: ενεργοποίηση και κατήχηση των κατοίκων της υπαίθρου στη Δυτική Μακεδονία ότι όλοι οι σλαβόφωνοι ήταν «Μακεδόνες» και όχι Έλληνες ή Βούλγαροι, ότι οι Έλληνες της Δυτικής Μακεδονίας δεν ήταν στην πα-ραγματικότητα Μακεδόνες, και ότι οι «Μακεδόνες» του Γκότσεφ και του Μητρόφσκη είχαν το δικαίωμα της αυτονόμησης της Μακεδονίας και της απόσχισης της από την Ελλάδα, για να ιδρύσουν το «Μακεδόνικο κράτος» εντός της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας.

Ο Γιώργος Παπαβύζας αναφέρει σχετικά......

Αντικειμενική εξέταση των γεγονότων στη Μακεδονία υπό κατοχή, ει­δικότερα στη Δυτική Μακεδονία, αποδεικνύει την πολυπλοκότητα του φαινομένου των σλαβόφωνων και οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι βόρειοι γείτονες της Ελλάδας προσπάθησαν σκληρά και με παράνομα μέσα — συνεργασία με τον κοινό εχθρό, απάτη, τρομοκρατία, κτηνωδία — να επιβάλουν σημαντική παραλλαγή της μακεδόνικης ιστορίας και να προ­βάλουν μια τεχνητή εθνότητα, η οποία να διαφέρει από τους Έλληνες, Σέρβους και Βούλγαρους, για να προωθήσουν ανά τον κόσμο το μύθο ύπαρξης «Μακεδόνικου» έθνους .............Οι πολλαπλές εθνικές μεταμφιέσεις ήταν τόσο τέλειες και δυναμικές, ώστε άφησαν πίσω ένα ανεξίτηλο ψέμα που εξακολουθεί να διαιωνίζεται.

Αξίζει να σημειωθεί οτι το όνομα "Ουράνιο Τόξο" του εθνικιστικό κόμματος των Σκοπιανών Σλαβομακεδονιστών στην Ελλάδα και ο οποίος στα Σλάβικα αποκαλείτε ως Vinozhito , είναι σύνθημα όπου χρησιμοποιήθηκε από τους Σλαβομακεδονιστές αυτονομιστές κατά την διάρκεια των ετών του εμφυλίου πολέμου στην Μακεδονία που ήθελαν να καταλάβουν την πόλη της Φλώρινας [3]

Η ΠΓΔΜ από το 1993 με νόμο δίνει συντάξεις στους αυτονομιστές της δεκαετίας του 40. Σύμφωνα με τον άρθρο 196 του Νόμου 80/1993 ο οποίος αφορά την συνταξιοδοτική και αναπηρική ασφάλιση οι Σλάβοι αυτονομιστές και "συμμετέχοντες στο Εθνικο-απελευθερωτικό κίνημα στη Μακεδονία του Αιγαίου" ΄ όπως και τα μέλη των οικογενειών τους [4].

Βιβλιογραφία

1. Μακεδονισμός: Ο ιμπεριαλισμός των Σκοπίων., 1944-2006,Εκδοτικός Οίκος Έφεσος & Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 2007
2. ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΟΡΡΑ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1862-2007 , Γιώργος Παπαβύζας, Εκδόσεις Συμμετρία, 2007
3. Λεηλασία Φρονημάτων, τόμος Α, Ιωάννης Κολλιόπουλος, Εκδόσεις Βάνιας, 1994
4. http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/search/label/SNOF%2FNOF

ΤΟ ΚΚΕ ΚΑΙ ΟΙ ΣΛΑΒΟΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΑΠΟΣΧΙΣΤΕΣ

Το 1949 κατά την διάρκεια των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του Εθνικού Στρατού στον Ταΰγετο, βρέθηκαν πάνω σε αντάρτη του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος δύο μικρά βιβλία.

Το πρώτο είχε τον τίτλο «Η Σλαβομακεδονίτισσα στον Αγώνα», με τις ενδείξεις: (Τυπώθηκε τον Μάη του 1948 σε 2000 αντίτυπα στο τυπογραφείο της «Εξόρμησης» στην Ελεύθερη Ελλάδα) [1]. Μεταξύ άλλων ανεφέρετο (σ.8) «.. στις γραμμές του «ΕΛΑΣ» είχαν ενταχθεί πάνω από 5000 ένοπλοι Σλαβομακεδόνες και 10000 στον εφεδρικό ΕΛΑΣ» και πιο κάτω, «..στην ηρωική δράση του ΚΚΕ που από το 1919 είχε αναγνωρίσει το σλαβομακεδονικό πληθυσμό της Ελλάδας» και ακόμα ότι « ..σλαβομακεδόνες συμμετείχαν στο ηρωικό ΕΑΜ, .. στο αντιφασιστικό μέτωπο της σλαβομακεδονίτισσας γυναίκας και στην βοήθεια που δόθηκε από το ΚΚΕ για την ανεξαρτησία του σλαβομακεδονίτικου λαού».

Το δεύτερο βιβλίο, με τίτλο« Κομμουνιστική Οργάνωση της Μακεδονίας του Αιγαίου» (ΚΟΕΜ), Μάιος 1949, ανεφέρετο στην δράση και τους σκοπούς της ΚΟΕΜ. Η οργάνωση εφαίνετο ότι ήταν «τμήμα του ΚΚΕ». Στην σελίδα 10 ανεφέρετο: « Το κίνημα μας από παλιά συνδέεται με το προοδευτικό εργατικό κίνημα της χώρας μας και γίνεται η πιο σταθερή εφεδρεία του ΚΚΕ από τις πρώτες μέρες της ίδρυσης του». Στην σελίδα 20 αναφέρεται: « η ΚΟΕΜ σαν αυθύπαρκτη και αυτοτελής κομματική οργάνωση και πολιτική μονάδα ανήκει στο ΚΚΕ». Και στην σελίδα 21 ο λόγος του γραμματέα κλείνει: «Ζήτω ο Μακεδονίτικος λαός, ζήτω το ΚΚΕ».

Στην ανωτέρω συνέλευση της ΚΟΕΜ που πραγματοποιήθηκε στις 27 Μαρτίου του 1949 συμμετείχε και ο «σ. Ζαχαριάδης», ο οποίος μίλησε εκ μέρους του ΚΚΕ :

« ..Η δημιουργία μίας ξεχωριστής κομματικής οργάνωσης για τη Μακεδονία του Αιγαίου, ιστορικά διαγράφεται και καθορίζεται από την πορεία της κοινωνικής εξέλιξης και ανάπτυξης του ίδιου του Μακεδονίτικου λαού. Εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ εύχομαι στην οργάνωσή σας και σε όλους καλό ξεκίνημα και τελική νίκη».

Η ως άνω έκδοση ήτο δίγλωσση, με παράλληλες στήλες σε Σλαβική και Ελληνική Γλώσσα [2].

[1] Νίκου Ζέρβη, «Καλαμάτα, Κατοχή, Αντίσταση, Απελευθέρωση», Τόμος Γ, σ. 68.

[2] Evangelos Kofos, {The impact of the Makedonianquestion on civil conflict in Greece (1943-1949), Athens 1989, σ.5. Στο Hellenic Foundation for the Defence and Foreign Policy.

ΠΟΙΟΥΣ ΠΟΛΕΜΗΣΕ Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΣΤΟ ΓΡΑΜΜΟ ΚΑΙ ΒΙΤΣΙ;

Αναφορικά με τους ποίους αντιμετώπισε ο Εθνικός Στρατός στην επιχειρήσει ΠΥΡΣΟΣ, όπου εκιώχθηκαν από το Εθνικό έδαφος οι αντάρται κομμουνιστές το 1949, παραθέτω το εξής μικρό απόσπασμα από το Γενικό επιτελείο Στρατού [1].

Ν.Δ. Γράμμος

1. Εν πρώτη Γραμμή

-107 Κουμουνιστοσημοριτική (ΚΣ) Ταξ/χια Βελισάρη με Σ.Δ εις στενό

-538 Ταγμα ΚΣ Λαδία εις Μετσοραβιάνη

-538 Τάγμα Σουμάδη εις Κάμενικ

538 Τάγμα Μίδη εις Γκόλιο

Συνολική δύναμις 700 ΚΣ.

Εκ τούτων 25% Νοφίται (ΣΛΑΒΟΜΑΚΕΔΟΝΕΣ) με φανατισμένα στελέχη ΝΟΦ και 30% γυναίκες

[1]Γενικό Επιτελείο Στρατού «Οι μάχες του Βίτσι και του Γράμμου»

ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΚΑΙ Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ- ΥΠΟ ΤΗΝ ΜΕΓΓΕΝΗ ΤΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ

Από την αρχή της ιδρύσεως του το ΚΚΕ είχε σαν βασικό στόχο την αυτοδιάθεση της Μακεδονίας και Θράκης , ακολουθώντας την γραμμή των Βούλγαρων Κομμουνιστών που ήσαν Εθνικιστές σε αντίθεση με τους ομοϊδεάτες τους ’Ελληνες.


Το 1923 έγινε στην Μόσχα το τρίτο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, καθώς και το συνέδριο της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας και το Συνέδριο του Κ.Κ.Σ.Ε. Εις τα δύο πρώτα απεστάλη ως εκπρόσωπος του ΣΕΚΕ (ΚΚΕ) ο Σαργολόγος. Αυτός προέβη σε τρεις δραστηριότητες. 1) Ψήφισε υπέρ της προτάσεως των Βουλγάρων Βασίλι Κολάρωφ και Γκεώργκη Δημητρώφ εκπροσώπων του Κ.Κ.Β υπέρ της ΑΥΤΟΝΟΜΙΣΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ. 2) Έλαβε από την Κόμιντερν 7500 δολάρια που ήταν η εξαμηνιαία ενίσχυση του ΚΚΕ και 3) Νυμφεύθηκε στην Μόσχα μία Γερμανίδα δακτυλογράφο της Κόμιντερν. Τον Νοέμβριο του 1924 συνήλθε το τρίτο συνέδριο του ΣΑΚΕ. Εις αυτό παρέστησαν και ξένοι Μπολσεβίκοι εισελθόντες στην Ελλάδα παρανόμως Μεταξύ αυτών παρέστη και το στέλεχος της Κόμιντερν , ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντιμίτρι Μανουήλσκι. Αυτός εις τα πρακτικά του συνεδρίου ανεφέρετο (Ριζοσπάστης 27-30 Νοεμβρίου 1924) σαν σύντροφος Μιχάλης, τη εμμονή του οποίου το κόμμα μετονομάστηκε σε ΚΚΕ. Μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις του συνεδρίου αυτού ήταν η ακόλουθη:

« Η Ελληνική πλουτοκρατία καταδυναστεύει ένα μέρος του Μακεδονικού και Θρακικού λαού, κρατώντας με το σίδερο και τη φωτιά την ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΘΡΑΚΙΚΗ ΓΗ στην υποταγή της. Αγωνιζόμαστε για την ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ τμημάτων της Μακεδονίας και Θράκης για μία ΕΝΙΑΙΑ ΚΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΚΡΑΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΥΠΟΣΤΑΣΗ». Εν συνεχεία το 3ον έκτακτο συνέδριο του ΚΚΕ (7-2-25) αποφάσισε: «Το Συνέδριο παραδέχεται ότι τα συνθήματα που διετύπωσε η 6η και 7η Βαλκανική Κομμουνιστική Συνδιάσκεψη για ΕΝΙΑΙΑ ΚΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΩΣ ΟΡΘΑ ΚΑΙ ΑΛΗΘΙΝΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΑ».Την ίδια περίοδο το ΚΚΕ οργάνωσε τμήμα δράσεως στον Στρατό , το ΑΜΙ (=αντιμιλιταριστικο). Η ομάδα αριστερών αξιωματικών του ΑΜΙ περιελάμβανε και τους Ευριπίδη Μπακιρτζή (Ερυθρός Συνταγματάρχης) και τον Στέφανο Σαράφη (αργότερα αρχηγό του ΕΛΑΣ).

Το 1928 η Σοβιετική ένωση επεμβαίνει στις αιματηρές διαμάχες των διαφόρων ομάδων του ΚΚΕ (Κεντρώοι, Αρχειομαρξισταί, Τροτσκισταί, κλπ) και μεταξύ άλλων απαιτεί: «Εις το Εθνικό θέμα το ΚΚΕ να αγωνισθεί δια την αυτοδιάθεση μέχρις αποσχίσεως των μειονοτήτων». Την ίδια περίοδο επέβαλε σαν αρχηγό τον Νίκο Ζαχαριάδη άνευ εκλογών δια «κοοπτάτσιας», όπως ονομάζεται στην διεθνή ορολογία του κομμουνισμού αυτή η ενέργεια.


Η περιπέτεια στην οποία είχε εμπλακεί το 1924 το ΚΚΕ με την αποδοχή της αποφάσεως του Ε΄ Συνεδρίου της ΚΔ -ύστερα από έντονη πίεση- για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία», είχε ως αποτέλεσμα στο μέλλον να εμφανίζεται περισσότερο προσεκτικό αναφορικά με το Μακεδονικό Ζήτημα. Ο κύριος λόγος για τον οποίο τελικά το ΚΚΕ, μετά από εσωτερική διάσπαση, υιοθέτησε την απόφαση του Ε΄ Συνεδρίου της ΚΔ στο Τρίτο Έκτακτο Συνέδριο (Δεκέμβριος 1924), ήταν η προώθηση της συνεργασίας της ΕΜΕΟ (Εν.) και του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος εν όψει της επικείμενης εξεγέρσεως στη Βουλγαρία. Αποδείχθηκε τελικά ότι επρόκειτο για έναν επαναστατικό τυχοδιωκτισμό. Αν και θεωρητικά ίσχυε το σύνθημα για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία», σε πολιτικό επίπεδο το ΚΚΕ δεν ήταν δραστήριο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά το 1925 δίσταζε να ιδρύσει ομάδες της ΕΜΕΟ (Εν.) στην ελληνική Μακεδονία, επισύροντας τα επικριτικά σχόλια της ΚΔ. Όταν ο Ζαχαριάδης ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος και επισκέφθηκε, το φθινόπωρο του 1931, τη Μόσχα με μία κομματική αντιπροσωπεία, υπέστη κριτική για την στάση του ΚΚΕ στο Μακεδονικό. Έτσι, μετά από δύο συνδιασκέψεις, στις οποίες παρεβρέθηκε το μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ Στυλιανός Σκλάβαινας (η πρώτη πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις αρχές του 1932, με τη συμμετοχή όχι μονάχα Σλαβοφώνων αλλά και Εβραίων, Μουσουλμάνων και Βλάχων και η δεύτερη την ίδια χρονιά στη Βέροια, με τη συμμετοχή μόνο Σλαβοφώνων), συνήλθε η Ιδρυτική Συνδιάσκεψη της ΕΜΕΟ (Εν.), τον Μάρτιο του 1933, στην Έδεσσα και εξέλεξε έναν ηγετικό πυρήνα με επικεφαλής τον Ανδρέα Τσίπα από τον Άγιο Παντελεήμονα της Φλωρίνης, μέλος του ΚΚΕ.

Τον Σεπτέμβριο του 1934, άρχισαν να δημοσιεύονται και οι πρώτες δηλώσεις ομάδων της ΕΜΕΟ (Εν.) στον Ριζοσπάστη σχετικά με την μη βουλγαρική, σερβική και ελληνική ταυτότητα των Σλαβομακεδόνων και την σημασία της ΕΜΕΟ (Εν.). Ηγετικά στελέχη της ΕΜΕΟ (Εν.) υπήρξαν οι Σλαβομακεδόνες, μέλη του ΚΚΕ, Ανδρέας Τσίπας, Γεώργιος Τουρούντζας, Λάζαρος Τερπόφσκυ κ.ά. Η ΕΜΕΟ (Εν.) δεν μπόρεσε, φυσικά, να καταστεί μαζική οργάνωση στο βραχύ χρονικό διάστημα 1934-1936. Κατά τον Τσίπα, η οργάνωση αριθμούσε 893 μέλη, ενώ κατά τον Βλάχωφ 700, αριθμοί που ίσως φαίνονται υπερβολικοί. Ωστόσο, το ΚΚΕ επιδόθηκε με ζήλο στον προπαγανδισμό της θέσεως για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους». Την 1η Φεβρουαρίου του 1935, η Κομμουνιστική Επιθεώρηση δημοσίευσε σε ελληνική μετάφραση το άρθρο του Βασίλ Ιβανόφσκυ «η Μακεδονική εθνότητα». Ο Ιβανόφσκυ ήταν δημοσιογράφος, Πολιτικός Γραμματέας της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) στη Βουλγαρία, αλλά, έχοντας σπουδάσει στη Μόσχα, διέθετε μια θεωρητική μαρξιστική κατάρτιση και για τον λόγο αυτόν προσπάθησε να θεμελιώσει ιστορικά το «μακεδονικό έθνος». Σκιαγράφησε έναν ιστορικά υπαρκτό λαό, προελθόντα από την ανάμιξη των αρχαίων (μη Ελλήνων) Μακεδόνων με τους Σλάβους, που δημιούργησε κράτος στην εποχή του Σαμουήλ (Ι΄-ΙΑ΄ αιώνας) και, στην προσπάθειά του τον ΙΘ΄ αιώνα να επιτύχει την εθνική του αποκατάσταση, έπεσε θύμα της αφομοιωτικής πολιτικής των Ελλήνων, των Σέρβων και των Βουλγάρων. Καθώς στο «μακεδονικό έθνος» προσδόθηκαν ιστορικές καταβολές, ο όρος «Μακεδόνες» απέκτησε υπόσταση και υπερίσχυσε του όρου «Σλαβομακεδόνες» στα δημοσιεύματα.

Μετά το αποτυχημένο βενιζελικό πραξικόπημα της 1ης Μαρτίου του 1935, το ΚΚΕ αντικατέστησε το σύνθημα «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» με το σύνθημα «πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες». Η μεταβολή αυτή δικαιολογήθηκε με την αλλαγή της εθνολογικής συνθέσεως στην ελληνική Μακεδονία, «σε στενή σύνδεση των συνθηκών, μέσα στις οποίες αναπτύσσεται σήμερα το επαναστατικό κίνημα γενικά στα Βαλκάνια και ειδικότερα στη χώρα μας, με βασικό καθήκον την αντιφασιστική και αντιπολεμική πάλη». Ως κατακλείδα, επισημάνθηκε «ότι η αλλαγή του συνθήματος κάθε άλλο παρά αδυνάτισμα της δουλειάς μας στη Μακεδονία και ανάμεσα στις εθνικές μειονότητες σημαίνει. Αντίθετα, επιβάλλεται να δυναμώσουν οι προσπάθειές μας για την εξασφάλιση στις μειονότητες πλέριων δικαιωμάτων. Το Κόμμα δεν παύει να διακηρύττει πως τελικά και οριστικά το Μακεδονικό Ζήτημα θα λυθεί αδελφικά μετά τη νίκη της Σοβιετικής εξουσίας στα Βαλκάνια, που θα σκίσει τις άτιμες συνθήκες της ανταλλαγής των πληθυσμών και θα πάρει όλα τα πραχτικά μέτρα, ώστε να εξαλειφθούν οι ιμπεριαλιστικές τους αδικίες. Μόνο έτσι ο Μακεδονικός Λαός θα βρει την πλέρια εθνική του αποκατάσταση».

Το ΚΚΕ στο Ζ΄ Συνέδριό του, τον Δεκέμβριο του 1935, επισημοποίησε την εγκατάλειψη της θέσεως για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» και υιοθέτησε την γραμμή για «πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες». Η τακτική του κινήθηκε στο πλαίσιο της συγκροτήσεως ενός παλλαϊκού αντιφασιστικού μετώπου. Πάντοτε, όμως, προπαγάνδιζε τη θέση για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους», προσπαθώντας ταυτόχρονα να εντάξει στις γραμμές του ως μέλη άτομα από τον χώρο των Σλαβομακεδόνων, ιδιαίτερα από τη νέα γενιά, που είχε φοιτήσει σε ελληνικά σχολεία ή ακόμα και σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.

Η προπαγανδιστική δραστηριότητα του ΚΚΕ είχε ως αποτέλεσμα να συγκροτηθεί ένας πυρήνας Σλαβομακεδόνων στελεχών, όπως οι Λάζαρος Τερπόφσκυ, Ανδρέας Τσίπας, Πασχάλης Μητρόπουλος, Μιχάλης Κεραμιτζής, Ηλίας Τουρούντζας, Γιώργος Τουρούντζας και άλλοι. Παρόλο που δεν είχαν αποκοπεί εντελώς από τις φιλοβουλγαρικές τους ρίζες, ωστόσο παρουσίαζαν το Μακεδονικό ως μη βουλγαρικό ζήτημα και συνδύαζαν τη λύση του με την «Σοσιαλιστική Επανάσταση».

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΟΛΑΨΗ ΤΟΥ «ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ»

Ο ρόλος της Κομμουνιστικής Διεθνούς στην εκκόλαψη του «μακεδονικού έθνους»

Από τον δικτυακό τόπο του ακρίτα http://akritas-history-of-makedonia.blogspot.com/

To Ζ΄ Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς έδωσε την δυνατότητα στα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα να διαμορφώσουν -κατά ένα μεγάλο μέρος- αυτόνομα την πολιτική τους. Η θέση τους, όμως, για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους» αποτελούσε πλέον μία νέα παράμετρο, που αναγκαστικά υπολόγιζαν στη διαμόρφωση της πολιτικής τους θέσεως.

Στην ιστοριογραφία είναι ευρύτατα διαδεδομένη η άποψη ότι το «μακεδονικό έθνος» είναι δημιούργημα της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο. Η θέση αυτή δεν μπορεί βέβαια να αμφισβητηθεί, καθ' όσον το Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας είχε ιδιαιτέρους λόγους να προωθήσει τον «μακεδονισμό» στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία, ως αντίρροπη εθνική ιδεολογία στον βουλγαροσερβικό ανταγωνισμό του Μεσοπολέμου. Την ανάγκη της απαγκιστρώσεως των Σλάβων της Μακεδονίας από την ελληνική, τη σερβική και την βουλγαρική επιρροή και της δημιουργίας μιας συλλογικής σλαβομακεδονικής ταυτότητος είχαν ήδη τονίσει, στις αρχές του Κ΄ αιώνος, μερικοί Σλάβοι διανοούμενοι (Μισίρκωφ, Ντέντωφ, Μισάικωφ, Τσουπόφσκυ). Διαβλέποντας ότι ο σερβοβουλγαρικός ανταγωνισμός απέβαινε σε βάρος του ντόπιου πληθυσμού και διαιώνιζε την τουρκική κυριαρχία, επεδίωκαν την αναγνώριση των Σλάβων της Μακεδονίας ως ξεχωριστής κοινότητος (Μιλλέτ). Αλλά στις αρχές του Κ΄ αιώνος, οι πολιτικές συνθήκες δεν ευνοούσαν την προώθηση του σλαβομακεδονισμού ως μίας νέας συλλογικής εθνικής ταυτότητος και οι πρώιμοι θιασώτες του σλαβομακεδονισμού δεν είχαν ουσιαστική απήχηση στις μάζες.

Οι πολιτικές και ιδεολογικές αφετηρίες του «μακεδονισμού» ουσιαστικά τέθηκαν από την Τρίτη Κομμουνιστική Διεθνή (Κομιντέρν), στον Μεσοπόλεμο. Είναι ήδη τεκμηριωμένο ότι η Κομμουνιστική Διεθνής έβλεπε το Μακεδονικό ως ζήτημα τακτικής, ανάλογα με τις εκάστοτε πολιτικές συγκυρίες. Η δημοσίευση σημαντικών εγγράφων για την χρονική περίοδο 1923-1925 από το αρχείο της Κομιντέρν, έχει ουσιαστικά επιβεβαιώσει την άποψη ότι τότε η Κομμουνιστική Διεθνής προέβαλε την θέση «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία σε μια Βαλκανική Σοβιετική Δημοκρατία», για να προσεταιρισθεί την ΕΜΕΟ στο εγχείρημά της να δημιουργήσει ένα ενιαίο μέτωπο μεταξύ των Βουλγάρων Κομμουνιστών, των Βουλγάρων Αγροτικών και των βουλγαρομακεδονικών οργανώσεων για την προώθηση της επαναστάσεως στη Βουλγαρία, την εγκαθίδρυση μιας εργατο-αγροτικής κυβερνήσεως και την αποσταθεροποίηση των βαλκανικών κρατών. Κατά την Κομμουνιστική Διεθνή, οι μακεδονικές οργανώσεις στη Βουλγαρία δεν έπρεπε μονάχα να αποδεσμευθούν από την επιρροή των βουλγαρικών «αστικών» πολιτικών παραγόντων, αλλά και να αποξενωθούν από τον βουλγαρικό εθνικισμό.

Κατηγορώντας το Βουλγαρικό Κομμουνιστικό Κόμμα για την ουδέτερη στάση του στην πραξικοπηματική ανατροπή της Αγροτικής Κυβερνήσεως Σταμπουλίνσκυ (9.6.1923), ο Καρλ Ράντεκ εκφράστηκε ως εξής κατά τη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς, που έλαβε χώρα στις 12-13 Ιουνίου του 1923, στη Μόσχα:

«Σε όλη τη σύγχρονη ιστορία της Βουλγαρίας το Μακεδονικό Ζήτημα παίζει ένα μεγάλο ρόλο. Η Μακεδονία, στην οποία ζουν χωρικοί, για τους οποίους είναι δύσκολο να λεχθεί αν είναι Σέρβοι ή Βούλγαροι, αποτελεί ένα παλαιό αντικείμενο διένεξης μεταξύ Βουλγαρίας και Σερβίας. Μετά την ήττα της Βουλγαρίας στον πόλεμο, το Αγροτικό Κόμμα του Σταμπουλίνσκυ παραιτήθηκε από τη [διεκδίκηση] της Μακεδονίας. Παραιτήθηκε όχι μόνο τυπικά και στη Νις υπέγραψε με τη Γιουγκοσλαβία μια συνθήκη, σύμφωνα με την οποία ο Σταμπουλίνσκυ καταδίωξε τις παλαιές μακεδονικές οργανώσεις. Αυτές οι οργανώσεις είναι από κοινωνική άποψη οργανώσεις μικρών και φτωχών χωρικών. Έχουν ένα επαναστατικό παρελθόν, έχουν αγωνιστεί εναντίον της κυριαρχίας των τούρκων γαιοκτημόνων, εναντίον της σερβικής μπουρζουαζίας, έχουν παράνομες επαναστατικές οργανώσεις. Υπάρχουν εδώ και καιρό συμπάθειες για τη ρωσική επανάσταση. Οι μακεδονικές οργανώσεις ήταν ένας κοινωνικός παράγοντας, με τον οποίο θα μπορούσαμε να συνδεθούμε… Το Κόμμα δεν έχει κάνει τίποτα και είναι χαρακτηριστική η παραμέληση του Μακεδονικού ως ζητήματος τακτικής».

Aντί του όρου «βουλγαρικός λαός», όπως αναφερόταν σε προγενέστερες διακηρύξεις της Τρίτης Διεθνούς, εισάγεται το 1923-24 ο όρος «μακεδονικός λαός», «μακεδονικός πληθυσμός, χωρίς διάκριση εθνότητας». Πρόθεση της ΚΔ ήταν όλες οι εθνότητες της Μακεδονίας να διαμορφώσουν μία γηγενή μακεδονική συνείδηση ως ένας «λαός» από πολιτική άποψη και να επιδιώκουν την δημιουργία μίας «Ενιαίας και Ανεξάρτητης Μακεδονίας», για την υπονόμευση των βαλκανικών «αστικών» κρατών.

Η νέα γραμμή που επιβάλλεται στην ΣΤ΄ Συνδιάσκεψη της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας (Δεκέμβριος 1923, στη Μόσχα) και στο Ε΄ Συνέδριο της ΚΔ (17 Ιουνίου - 8 Ιουλίου 1924) είναι «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία σε μια Βαλκανική Ομοσπονδία», που μπορεί να πραγματοποιηθεί «μόνο αν ο αγώνας του μακεδονικού λαού συμπορεύεται με τον αγώνα των εργατών και αγροτών της Βαλκανικής». Είναι ευνόητο ότι μια τέτοια πολιτική αποσκοπούσε στη διάβρωση των βαλκανικών κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Βουλγαρίας. Με επιστολή της προς την ΕΜΕΟ, τον Ιούλιο του 1924, η ΚΔ έθεσε ως προϋπόθεση για την παροχή βοηθείας την υποχρέωση της οργανώσεως να αρχίσει την επανάσταση στη Βουλγαρία, με την εκδίωξη των βουλγαρικών κρατικών οργάνων από το βουλγαρικό τμήμα της Μακεδονίας και με την ανακήρυξή του σε ανεξάρτητο κράτος. Η πίεση που ασκήθηκε από την ΚΔ στο ΚΚΕ, για να αποδεχθεί την απόφαση του Ε΄ Συνεδρίου της ΚΔ για το Μακεδονικό Ζήτημα κατά το έτος 1924, εξηγείται από την πολιτική της σε σχέση με την ΕΜΕΟ. Η πτέρυγα του ΚΚΕ που δέχθηκε τη νέα γραμμή, δικαιολόγησε τη στάση της με το επιχείρημα ότι, στον βαθμό που η θέση «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» συμβάλλει στην επιτυχή έκβαση της επαναστάσεως στη Βουλγαρία και στην Βαλκανική, το ΚΚΕ, ως κόμμα διεθνιστικό, οφείλει να την αποδεχθεί, φθάνοντας ακόμα και σε σύγκρουση με την ελληνική αστική τάξη.

Ο όρος «μακεδονικό έθνος», ταυτιζόμενος αποκλειστικά και εμφατικά με το σλαβικό στοιχείο της Μακεδονίας, δεν εισάγεται ακόμα στα κείμενα της ΚΔ, αλλά το Μακεδονικό Ζήτημα δεν θεωρείται πλέον βουλγαρικό ζήτημα. Μπορεί τα σχέδια της ΚΔ να απέτυχαν, ωστόσο η σοβιετική ανάμιξη στο Μακεδονικό Ζήτημα είχε ως αποτέλεσμα μια πολιτικο-ιδεολογική πόλωση της βουλγαρομακεδονικής κινήσεως. Ως ιδεολογικός και πολιτικός αντίποδας της ΕΜΕΟ του Ιβάν Μιχαήλωφ ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1925 στη Βιέννη η ΕΜΕΟ (Ενωμένη), υπό την σκέπη της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Στην ΚΕ της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) υπήρχε μία κομμουνιστική πτέρυγα (Δημήταρ Βλάχωφ, Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ) και μία εθνικοεπαναστατική (Γκεόργκυ Ζανκώφ, Πάβελ Σάτεφ), η οποία, παρόλο που διαφωνούσε με την κομμουνιστικοποίηση της οργανώσεως, υπολόγιζε στη βοήθεια της Σοβιετικής Ενώσεως για την αναθεώρηση των συνθηκών ειρήνης.

Το 1928, υπό το φως των αποφάσεων του ΣΤ΄ Συνεδρίου της ΚΔ, εξοβελίστηκε η εθνικοεπαναστατική πτέρυγα της ΚΕ της ΕΜΕΟ (Ενωμένης), που προσέλαβε πλέον έναν στενό κομμουνιστικό χαρακτήρα με κύριες μορφές τον Δημήταρ Βλάχωφ και τον Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ, μέλη του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Η επιρροή της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) στον βαλκανικό χώρο υπήρξε ασήμαντη, δεδομένου ότι η έδρα της ήταν αρχικά στη Βιέννη και αργότερα στο Βερολίνο και το δημοσιογραφικό της όργανο «Μακεδονική Υπόθεση», που εκδίδονταν στην βουλγαρική γλώσσα, δύσκολα μπορούσε να καταστεί προσιτό στα Βαλκάνια.

Μέχρι το 1928 μόνο στο σερβικό τμήμα της Μακεδονίας δημιουργήθηκαν μικροομάδες της ΕΜΕΟ (Eνωμένης), χωρίς ουσιαστική πολιτική σημασία, ενώ το 1929 εξαρθρώθηκαν οριστικά από τις σερβικές αρχές. Στη Βουλγαρία ιδρύθηκαν το 1928 οι πρώτοι πυρήνες της οργανώσεως, ωστόσο η ΕΜΕΟ (Eνωμένη), λόγω του στενού κομμουνιστικού της χαρακτήρος και της εχθρικής στάσεως της ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ, δεν μπόρεσε να εξελιχθεί σε σημαντικό πολιτικό παράγοντα της χώρας και περιορίσθηκε σε προπαγάνδα μεταξύ των Βουλγαρομακεδόνων προσφύγων. Βασική πολιτική γραμμή της οργανώσεως αποτελούσε το σύνθημα «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία σε μια Βαλκανική Ομοσπονδία» και υπό την έννοια «μακεδονικός λαός» συμπεριλαμβάνονταν όλες οι εθνότητες της Μακεδονίας (Βούλγαροι, Αλβανοί, Τούρκοι, Εβραίοι, Βλάχοι, Έλληνες, Αθίγγανοι).

Σε υπόμνημα της οργανώσεως, στις 10 Σεπτεμβρίου του 1927, για την κατάσταση των καταπιεσμένων λαών της Βαλκανικής προς τον πρόεδρο του Συμβουλίου των Εθνικών Μειονοτήτων στη Γενεύη, τονιζόταν χαρακτηριστικά :

« …Στη σερβική Μακεδονία όλες οι κυβερνήσεις του Βελιγραδίου, ανεξάρτητα από τις διαφορές τους στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική, σε σχέση με τους Μακεδόνες εφαρμόζουν την ίδια πολιτική. Ο μακεδονικός λαός, δηλαδή όλες οι εθνότητες που ζούσαν και ζουν εκεί και εξ' ονόματος των οποίων ομιλούμε: Bούλγαροι, Αλβανοί, Τούρκοι, Εβραίοι, Έλληνες, Τσιγγάνοι στερούνται πολιτικών και αστικών δικαιωμάτων. Όλες οι σερβικές αρχές τους μεταχειρίζονταν και εξακολουθούν να τους μεταχειρίζονται ως Σέρβους… Αν εξετάσουμε πως ζει ο μακεδονικός λαός υπό την ελληνική δουλεία, θα διαπιστώσουμε ότι και εδώ η κατάσταση είναι ίδια. Οι ελληνικές αρχές έδιωξαν τους Τούρκους από την Μακεδονία αφού πρώτα τους καταλήστευσαν. Στους Εβραίους προβάλλουν πολλά εμπόδια, για να τους εξαναγκάσουν να μετοικήσουν. Διώχνουν και τους Βούλγαρους… Δεν υπάρχει διαφορά πολιτικής μεταξύ της ελληνικής και σερβικής κυβέρνησης σε σχέση με τις εθνότητες της Μακεδονίας. Τις εθνότητες αυτές η Ελλάδα τις μεταχειρίζεται σα να είναι δούλοι… Αν εξετάσουμε το βουλγαρικό τμήμα της Μακεδονίας, θα παρατηρήσουμε ότι και εδώ η κατάσταση είναι όμοια με το σερβικό και ελληνικό τμήμα. Οι Μακεδόνες Έλληνες και Τούρκοι που πριν κατοικούσαν εδώ, εκδιώχθηκαν. Ο πληθυσμός που κατοικεί σε αυτό το τμήμα της Μακεδονίας, όντας βουλγαρικής εθνικότητας, απολαμβάνει πολιτιστικών δικαιωμάτων. Έχει σχολεία, εκκλησίες κλπ. Και αυτή είναι η μοναδική διαφορά μεταξύ της κατάστασης των Μακεδόνων στη Βουλγαρία και εκείνης στην Ελλάδα και Σερβία… Από κάθε άλλη άποψη, η κατάσταση των Μακεδόνων σε αυτό το τμήμα της Μακεδονίας δε διαφέρει από τα τμήματα που βρίσκονται υπό την εξουσία της Ελλάδας και της Σερβίας, σε μερικές μάλιστα περιπτώσεις είναι και χειρότερη. Το πολιτικό καθεστώς που επικρατεί στη Μακεδονία υπό τη βουλγαρική εξουσία είναι από τα περισσότερο τυραννικά που υπάρχουν στον κόσμο… Όσον αφορά την οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν αφεθεί να ζουν οι Μακεδόνες Βούλγαροι σε αυτό το μέρος της Μακεδονίας, αυτή είναι ιδιαίτερα τραγική. . .».

Ποιοί παράγοντες επέδρασαν, ώστε να εγκαταλειφθεί η θέση αυτή και να υιοθετηθεί η άποψη για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους», ταυτιζομένου αποκλειστικά με την σλαβική ομάδα; Σήμερα, η δυνατότητα πρόσβασης στο αρχείο της Κομιντέρν μας επιτρέπει να διαγράψουμε την σχετική διαδικασία πληρέστερα.

Γενικά, επιβεβαιώνεται η παλαιά θέση ότι μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, η Κομμουνιστική Διεθνής επιθυμούσε να αποτρέψει την εκμετάλλευση του Μακεδονικού Ζητήματος από τη ναζιστική Γερμανία προς όφελος της Βουλγαρίας στον επικείμενο πόλεμο, όπως συνέβη στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Καθώς η ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ είχε αποδεχθεί το 1933 την θέση της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» αλλά ως δεύτερο βουλγαρικό κράτος, θεωρώντας συμβατή την εθνική ταυτότητα «Βούλγαρος» με την πολιτική ετικέτα «Μακεδόνας», ήταν έκδηλη πλέον η ανάγκη για την ανάληψη ενός αγώνα -όχι μονάχα ιδεολογικού και πολιτικού, αλλά και εθνικού- κατά της ΕΜΕΟ του Mιχαήλωφ. Σημαντική επίδραση είχε και η προσπάθεια της Κομμουνιστικής Διεθνούς να αποτρέψει την εκμετάλλευση των εθνικών προβλημάτων της Γιουγκοσλαβίας, ιδιαιτέρως του Κροατικού, από τη ναζιστική Γερμανία και για τον λόγο αυτόν τέθηκε επί τάπητος και το ζήτημα της ιδρύσεως Εθνικού Κροατικού και Σλοβενικού Κόμματος, ώστε τα -σε εθνική πλέον βάση- Κομμουνιστικά Κόμματα να ασχοληθούν με τα εθνικά προβλήματα της χώρας. Στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν, η Γιουγκοσλαβία έπρεπε να αποτελέσει ανάχωμα σε ενδεχόμενη γερμανική προσπάθεια για διείσδυση στα Βαλκάνια.

Μόλις ο Βλαδιμήρ Ποπτόμωφ (ψευδώνυμο Γκρόμωφ), μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της ΕΜΕΟ (Ενωμένης), πληροφορήθηκε ότι η κατάσταση της οργανώσεως και η προοπτική της «επαναστατικής δράσεως» θα συζητηθούν στους κόλπους της Κομμουνιστικής Διεθνούς, υπέβαλε στις 15 Νοεμβρίου του 1933 στη Γραμματεία των Βαλκανικών Κρατών (Balkanländer Sekretariat - στο εξής BLS), το αρμόδιο όργανο της Κομιντέρν για τα Βαλκάνια, ένα υπόμνημα. Σ' αυτό αναζήτησε τα αίτια της αποτυχίας της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) να εξελιχθεί σε μαζική οργάνωση στον συγκεντρωτικό της χαρακτήρα, στις δυσκολίες της διαδόσεως της εφημερίδος Μακεδονική Υπόθεση αλλά και στις δυσκολίες αναγνώσεως και κατανοήσεως της εφημερίδος στην Ελλάδα και στη Γιουγκοσλαβία, καθώς αυτή εκδίδονταν στην λόγια βουλγαρική γλώσσα. Ιδιαίτερα επεσήμανε ο Ποπτόμωφ τις διαφορετικές πολιτικο-κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν στα τρία τμήματα του ευρυτέρου μακεδονικού χώρου και τον συνεχή εκσερβισμό και εξελληνισμό του σλαβικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα οι νέες γενιές να χειρίζονται άνετα στον γραπτό και προφορικό λόγο μόνον την ελληνική ή τη σερβική γλώσσα. Έτσι, κατά τον Ποπτόμωφ, η εφημερίδα Μακεδονική Υπόθεση μπορούσε να γίνει κατανοητή μονάχα από τους Βουλγαρομακεδόνες πρόσφυγες της Βουλγαρίας.

Ολοκληρώνοντας, πρότεινε την αποκέντρωση της οργανώσεως, την ίδρυση δηλαδή σε κάθε τμήμα της Μακεδονίας μιας εθνικοεπαναστατικής οργανώσεως υπό την καθοδήγηση των Κομμουνιστικών Κομμάτων, με το σύνθημα «της αυτοδιαθέσεως του μακεδονικού λαού μέχρι τον αποχωρισμό σε κυρίαρχη και ενιαία Μακεδονία». Το βασικότερο, ίσως, σημείο της εκθέσεως του Ποπτόμωφ ήταν η επιβεβαίωση του κινδύνου της επιτυχίας του εκσερβισμού και του εξελληνισμού.

Στη συνεδρίαση της 20ής Δεκεμβρίου 1933 του γραφείου της BLS (παρόντες μεταξύ άλλων ήταν ο Σμέραλ, μέλος του Τσεχοσλοβακικού Κομμουνιστικού Κόμματος και επικεφαλής της Γραμματείας, ο Βαλέτσκυ, μέλος του Πολωνικού Κομμουνιστικού Κόμματος, ο Γκέρμαν, ψευδώνυμο του Βούλγαρου Γκίτσεφ από τη Δοβρουτσά, ο Σπυριδώνωφ, ψευδώνυμο του Tράιτσο Κοστώφ, μέλους του Βουλγαρικού Κομμουνιστικού Κόμματος) εξετάσθηκε η εισήγηση του Ρίλσκυ (ψευδώνυμο του Γκεόργκυ Καρατζώφ), μέλους της VMRO Ενωμένης στη Βουλγαρία, για την ΕΜΕΟ (Eνωμένη) και εγκρίθηκαν οι θέσεις του αναφορικά με το δικαίωμα του «μακεδονικού λαού» για απόσχιση, για «Ενιαία και Ανεξάρτητη Μακεδονία» και για Βαλκανική Ομοσπονδία των εργαζομένων. Τέθηκε και το ζήτημα της εθνικότητος των Μακεδόνων και «θεωρήθηκε αναγκαία η ειδική εξέταση του ζητήματος, αν είναι δυνατό με τη συμμετοχή των συντρόφων που έφθασαν από την Μακεδονία». Στη συνεδρίαση της 22ας Δεκεμβρίου του 1933 συμμετείχε και o Βλάχωφ. Τέθηκε το ζήτημα της συντάξεως ενός σχεδίου - αποφάσεως για την ΕΜΕΟ (Ενωμένη), με βασικό πυρήνα την εθνικότητα των Μακεδόνων και ανατέθηκε στους Βλάχωφ, Ρίλσκυ και Γκέρμαν σε τρεις ημέρες να παρουσιάσουν το σχέδιο - απόφαση. Τα βασικά σημεία του σχεδίου ήταν τα ακόλουθα:

«Το εθνικό ζήτημα της Μακεδονίας είναι ιδιαίτερα στενά συνδεδεμένο με το ζήτημα του πολέμου και με το ζήτημα της διεθνούς κοινωνικής επανάστασης. Η σπάνια ιδιομορφία της ιστορικής εξέλιξης δημιούργησε εδώ από εθνική άποψη μια κατάσταση που δεν έχει ανάλογη πουθενά στην Ευρώπη… Μετά τον βαλκανικό και τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, η Μακεδονία διαμελίστηκε σε τρία μέρη και διανεμήθηκε μεταξύ Σερβίας, Ελλάδας και Βουλγαρίας. Επήλθε τεχνητή μετακίνηση πληθυσμών ολόκληρων περιοχών, εποικισμός, βίαιη απεθνοποίηση και αφομοίωση… Ο μακεδονικός λαός βλέπει τον κίνδυνο στον οποίο βρίσκεται όσο θα υπάρχει ο καπιταλισμός και ο ιμπεριαλισμός, όσο τα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κέντρα θα εκμεταλλεύονται τα μικρά βαλκανικά κράτη… Ο πληθυσμός της χώρας που έχει ήδη περάσει τόσους πολέμους, συνειδητοποίησε ότι ο νέος ιμπεριαλιστικός πόλεμος θα μπορούσε να οδηγήσει στην πλήρη φυσική του εξόντωση, αν ο πόλεμος δεν αποτραπεί από προγενέστερη εξέγερση και τη νίκη της κοινωνικής επανάστασης στην Ευρώπη. Αυτή η κατάσταση συσπειρώνει σε ένα σύνολο όλο τον εργαζόμενο πληθυσμό αυτού του τμήματος της βαλκανικής χερσονήσου και δημιουργεί εδώ το ιδιότυπο γεγονός, ότι και ο πληθυσμός που ομιλεί τη σλαβική γλώσσα και ο πληθυσμός που ομιλεί τις γλώσσες των μειονοτήτων αισθάνεται την ίδια εθνική καταπίεση, οικονομική εκμετάλλευση, λεηλασία, αισθάνονται συνδεδεμένοι ως ένα σύνολο με τα κοινά συμφέροντα της παρούσης στιγμής και με την αναγκαιότητα της κοινής άμυνας αναφορικά με τα επερχόμενα ιστορικά γεγονότα του μέλλοντος…

Οι εργαζόμενες μάζες της Μακεδονίας δεν αυτοχαρακτηρίζονται και δεν θέλουν να είναι ούτε Βούλγαροι ούτε Σέρβοι, θεωρούν και την κυβέρνηση των Ελλήνων και των Τούρκων ως ξένη εξουσία. Αυτοχαρακτηρίζονται ως κυρίαρχο μακεδονικό σύνολο… Εδώ ταυτίζεται η ιδέα της εθνικής μακεδονικής κυριαρχίας, το δικαίωμα της πλήρους εθνικής αυτοδιάθεσης της Μακεδονίας, η ιδέα της ενιαίας και ανεξάρτητης Μακεδονικής Δημοκρατίας των εργαζομένων, με τον κοινό αγώνα εναντίον του ιμπεριαλισμού και για την κοινωνική επανάσταση…» .

Το κύριο μέρος του προσχεδίου αναφερόταν στον επικείμενο πόλεμο και υπό τον όρο «μακεδονικός λαός» ή οι «εργαζόμενες μάζες της Μακεδονίας» υπονοούνταν όλες οι εθνότητες της Μακεδονίας -Σλάβοι και μη Σλάβοι- ως ένα ενιαίο πολιτικό σύνολο, με την πολιτική σημασία του όρου «λαός». Αυτή η ιδιαιτερότητα νομιμοποιούσε το δικαίωμα για ενιαίο και ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος «των εργαζομένων μαζών». Ουσιαστικά, το προσχέδιο δεν διέφερε από τις προηγούμενες διακηρύξεις της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) με την απλή διαφορά ότι για λόγους τακτικής δε γινόταν πλέον αναφορά σε σοβιετική δημοκρατία ή βαλκανική ομοσπονδία. Το κείμενο του προσχεδίου δεν κρίθηκε ικανοποιητικό και στη συνεδρίαση της BLS στις 28 Δεκεμβρίου του 1933, στην οποία δεν παρέστη ο Βλάχωφ, ανατέθηκε στον Γκέρμαν (ψευδώνυμο του Γκίτσεφ) να υποβάλλει μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 1933 στο γραφείο της BLS, το τελικό κείμενο του σχεδίου - αποφάσεως.

Αλλά και το κείμενο που υποβλήθηκε στον Σμέραλ, στις 31 Δεκεμβρίου του 1933, ήταν παρόμοιο με το προσχέδιο:

«…Μετά τον βαλκανικό και ιμπεριαλιστικό πόλεμο, ως αποτέλεσμα των οποίων ο ενιαίος από γεωγραφική και οικονομική άποψη χώρος της Μακεδονίας διανεμήθηκε σε τρία μέρη μεταξύ της Σερβίας, Ελλάδας και Βουλγαρίας, η οικονομική και πολιτική κατάσταση του μακεδονικού πληθυσμού χειροτέρεψε περισσότερο… Ως αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής, η παλιά εθνογραφική φυσιογνωμία μερικών τμημάτων της Μακεδονίας σχεδόν άλλαξε ριζικά -στο ελληνικό τμήμα της Μακεδονίας- και στο βαθμό που έμειναν εκεί ντόπιοι κάτοικοι, τους απαγορεύεται με την απειλή της θανατικής καταδίκης να μιλούν τη μητρική τους γλώσσα (στη Μακεδονία υπό τη σερβική και ελληνική εξουσία)… Η συντριπτική πλειοψηφία του εργαζόμενου μακεδονικού πληθυσμού -που ζει στη Μακεδονία ή στην προσφυγιά- παρά τις υπάρχουσες διαφορές στη θρησκεία και τη γλώσσα και τις τεχνητά δημιουργηθείσες στη διάρκεια των αιώνων διχόνοιες, αισθάνεται συνδεδεμένη σε ένα σύνολο με τα κοινά οικονομικά, πολιτικά συμφέροντα της παρούσης στιγμής και με την αναγκαιότητα της κοινής άμυνας, αναφορικά με τα επερχόμενα μεγάλα ιστορικά γεγονότα του μέλλοντος… Έχοντας ως βάση τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας της διατήρησης της κοινής οικονομικής και πολιτικής ενότητας της Μακεδονίας προς το συμφέρον της φυσικής του ύπαρξης, (ο πληθυσμός) απαιτεί το δικαίωμα της εθνικής αυτοδιάθεσης μέχρι την απόσχιση σε ανεξάρτητο μακεδονικό κράτος. Οι μακεδονικές μάζες δε θέλουν πια να ανήκουν ούτε στη Βουλγαρία ούτε στη Σερβία ούτε στην Ελλάδα, παρόλο που από την άποψη της γλώσσας και της θρησκείας χωριστά τμήματα του μακεδονικού πληθυσμού είναι συγγενέστερα με τον πληθυσμό αυτού ή του άλλου βαλκανικού κράτους… Έχοντας όλα αυτά υπόψη το βαλκανικό προλεταριάτο πρέπει με κάθε τρόπο να υποστηρίζει τον εθνικο-απελευθερωτικό αγώνα του μακεδονικού λαού για την εθνική απελευθέρωση και συνένωση, διδάσκοντάς τον πάντα με συνέπεια και σταθερότητα ότι μονάχα η πλήρης ήττα του ιμπεριαλισμού θα απελευθερώσει το μακεδονικό λαό από τον κίνδυνο της πλήρους φυσικής εξόντωσης, απειλή υπό την οποία βρίσκεται πάντα εν όψει της γεωγραφικής του θέσης».

Oι Βαλκάνιοι Κομμουνιστές δεν συνέλαβαν τότε την ουσία του προβλήματος. Επρόκειτο, φυσικά, για το ζήτημα της ταυτότητος των Σλάβων της Μακεδονίας, τους οποίους η αναθεωρητική Βουλγαρία χαρακτήριζε ως αλυτρώτους Βουλγάρους, πράγμα που θα μπορούσε να οδηγήσει στην προσχώρηση της Βουλγαρίας στο γερμανικό στρατόπεδο στον επικείμενο πόλεμο. Η αμφισβήτηση της βουλγαρικής ταυτότητος των Σλάβων της Μακεδονίας θα στερούσε την Βουλγαρία από το δικαίωμα διεκδικήσεων. Ήδη κατά τις Διαβαλκανικές Συνδιασκέψεις (1930 - 1933) ήταν χαρακτηριστική η εμμονή της Βουλγαρίας στην ανάγκη υπογραφής διμερών συμφωνιών για την προστασία των μειονοτήτων. Αυτό ήταν το πνεύμα που θα έπρεπε να διακατέχει την απόφαση. Έτσι, κατά τη συνεδρίαση της BLS, στις 3 Ιανουαρίου του 1934, το κείμενο του Γκέρμαν δεν έγινε αποδεκτό και κατέστη αναγκαία η παρέμβαση υψηλόβαθμων στελεχών της Κομιντέρν. Είναι αποδεδειγμένη η συμμετοχή του Κoλάρωφ στην τροποποίηση του σχεδίου - αποφάσεως. Το νέο κείμενο παρουσιάσθηκε στη συνεδρίαση της BLS, στις 7 Ιανουαρίου του 1934 και εγκρίθηκε από το Πολιτικό Γραφείο της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς σε κλειστή συνεδρίαση, στις 11 Ιανουαρίου 1934. Σύμφωνα με το λιτό πρωτόκολλο της συνεδριάσεως, μετά την εισήγηση του Σμέραλ ακολούθησε συζήτηση, στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων και οι Βλάχωφ, Κολάρωφ, Βαλέτσκυ και Γκέρμαν. Δυστυχώς, δεν κατεγράφησαν οι απόψεις που εκτέθηκαν. Το Πολιτικό Γραφείο δέχθηκε το κείμενο της εισηγήσεως ως βάση και ανέθεσε στη BLS «να συντάξει οριστικά το κείμενο, με βάση την ανταλλαγή απόψεων και σε συμφωνία με τον σύντροφο Koυουσίνεν. Το σύνθημα «Δημοκρατία των Εργαζομένων» οφείλει να μείνει στην απόφαση».Έτσι, στάθηκε καθοριστική η παρέμβαση ανωτάτων στελεχών της Κομιντέρν, όπως του Όττο Κουουσίνεν, Γραμματέα της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς και μέλους του Φιλανδικού Κομμουνιστικού Κόμματος, στην τελική διατύπωση της αποφάσεως για το Μακεδονικό Ζήτημα και την ΕΜΕΟ (Ενωμένη). Η απόφαση αυτή διέφερε σημαντικά από το σχέδιο - απόφαση της 31ης Δεκεμβρίου του 1933:

«Στις συνθήκες της όξυνσης των διεθνών και ταξικών αντιφάσεων, του άμεσου κινδύνου νέων πολέμων και της ωρίμανσης της επαναστατικής κρίσης, το μακεδονικό εθνικό-επαναστατικό κίνημα, επικεφαλής του οποίου είναι η VMRO(Εν.), παίζει το ρόλο ενός σημαντικού παράγοντα και συμμάχου της εργατικής τάξης, της αγροτιάς και όλων των καταπιεσμένων εθνοτήτων στον αγώνα για ανατροπή της κυριαρχίας της αστικής τάξης και των γαιοκτημόνων στα τρία κράτη που υποδούλωσαν την Μακεδονία.

Η διανομή της Μακεδονίας, που υπήρξε η βάση της συμμαχίας μεταξύ Βουλγαρίας, Σερβίας και Ελλάδας στον πόλεμό τους εναντίον της Τουρκίας και απέβη αμέσως ζήτημα, που οδήγησε σε νέο πόλεμο της Σερβίας και της Ελλάδας και άλλων εναντίον της Βουλγαρίας, αποτελεί στη μεταπολεμική περίοδο μόνιμη αιτία για την όξυνση των αντιφάσεων και του αγώνα μεταξύ των τριών κρατών για κυριαρχία σε ολόκληρη την Μακεδονία και για έξοδο στο Αιγαίο. Από την άλλη πλευρά, τα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κράτη μετέτρεψαν την Μακεδονία σε προγεφύρωμα για πολεμικές ενέργειες κατά τον παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο και εκμεταλλεύονται τώρα το Μακεδονικό Ζήτημα για την ενίσχυση των θέσεών τους στα Βαλκάνια. Έτσι, η Μακεδονία είναι μια από τις εστίες στον επικείμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο.

Τα κράτη που κυριαρχούν στη Μακεδονία εφαρμόζουν ληστρική οικονομική πολιτική που απομυζεί τους εργαζόμενους, λυσσώδη τρομοκρατία και εθνική καταπίεση… Τα κυρίαρχα έθνη των τριών ιμπεριαλιστικών κρατών που διαμέλισαν την Μακεδονία, αιτιολογούν την εθνική καταπίεση με την άρνηση των εθνικών ιδιαιτεροτήτων του μακεδονικού λαού, με την άρνηση της ύπαρξης μακεδονικού έθνους. Ο ελληνικός σωβινισμός δηλώνει ότι ο γηγενής σλαβικός πληθυσμός στο μέρος της Μακεδονίας που εξουσιάζει, αποτελείται από εκσλαβισμένους στους παρελθόντες αιώνες Έλληνες, οι οποίοι πρέπει με τη βία «να επιστρέψουν» στην ελληνική κουλτούρα, απαγορεύοντάς τους να μιλούν και να μαθαίνουν τη μητρική τους γλώσσα. Οι μεγαλοσέρβοι σωβινιστές, επικαλούμενοι την ύπαρξη σερβικών προσμείξεων στη γλώσσα του ντόπιου μακεδονικού πληθυσμού, δηλώνουν τον πληθυσμό αυτόν ως μία από τις «φυλές» του ενιαίου γιουγκοσλαβικού έθνους και τον εκσερβίζουν με τη βία. Τέλος, ο βουλγαρικός σωβινισμός, εκμεταλλευόμενος τη συγγένεια της μακεδονικής γλώσσας με τη βουλγαρική, τους δηλώνει ως Βούλγαρους και μ' αυτό δικαιολογεί το κατοχικό καθεστώς στην περιφέρεια του Πετριτσίου και τη ληστρική του πολιτική σε σχέση με ολόκληρη την Μακεδονία. Διεξάγοντας αγώνα εναντίον του διαμελισμού και της υποδούλωσης του μακεδονικού λαού, εναντίον κάθε είδους εθνικής, πολιτιστικής, κοινωνικής και οικονομικής καταπίεσης, η ΕΜΕΟ (Ενωμένη) πρέπει να ξεσκεπάσει το αληθινό νόημα όλων των σοφισμάτων που αρνούνται στους Μακεδόνες τον χαρακτήρα του έθνους και να μην επιτρέπει τη διείσδυσή τους στο περιβάλλον της… Η ΕΜΕΟ (Ενωμένη) πρέπει να οργανώνει και καθημερινά να διεξάγει αγώνα εναντίον όλων των ειδών της εθνικής καταπίεσης, εναντίον κάθε έκτακτων νόμων, για το δικαίωμα της μητρικής γλώσσας σε όλα τα κρατικά και δημόσια ιδρύματα, για την ελευθερία των σχολείων, εκδόσεων, κλπ. στη μητρική γλώσσα… Σ' αυτόν τον αγώνα κεντρικό σύνθημα της ΕΜΕΟ (Ενωμένης) πρέπει να είναι το σύνθημα για το δικαίωμα του έθνους για αυτοδιάθεση, μέχρι την απόσχιση και την κατάκτηση της ανεξάρτητης, ενιαίας μακεδονικής δημοκρατίας των εργαζομένων…».

Είναι σαφής η διαφοροποίηση των εννοιών «μακεδονικός λαός» (όλες δηλαδή οι εθνότητες της Μακεδονίας, με την πολιτική σημασία του όρου «λαός») και «μακεδονικό έθνος», ως εθνική κατηγορία με αποκλειστική αναφορά στους Σλάβους. Καθώς οι μέχρι τότε προσπάθειες της ΚΔ να εκμεταλλευθεί το Μακεδονικό Ζήτημα -κυρίως με την επαναστατική ιδέα- δεν έφεραν τα ποθητά αποτελέσματα, η προσφυγή στην εθνική ιδέα ήταν λυσιτελέστερη.

Αποτελούσε, ωστόσο, η απόφαση αντανάκλαση των πραγματικών συνθηκών;
Είχε δημιουργήσει η διανομή της Μακεδονίας μία αίσθηση ενότητος στους Σλάβους, την ανάγκη αποξενώσεως από την βουλγαρική, τη σερβική ή την ελληνική εθνική ιδέα;

Όπως ήδη αναφέρθηκε, οι εξελίξεις στα τρία τμήματα της Μακεδονίας στάθηκαν διαφορετικές. Ο σλαβικός πληθυσμός χρησιμοποιούσε τον όρο (Σλαβο)Μακεδόνες ως γεωγραφικό όρο αλλά και ως ανώδυνο όρο, που μπορούσε να ουδετεροποιήσει τον ίσως επικίνδυνο δημόσιο αυτοχαρακτηρισμό «Βούλγαρος» στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα ή να εκφράσει έναν τοπικισμό, την έννοια του «αυτόχθονος» σε αντιδιαστολή με τους «επήλυδες», τους Σέρβους εποίκους ή τους Έλληνες πρόσφυγες. Συνειδησιακά, η αίσθηση της διαφορετικότητος από την ελληνική ή τη σερβική ιδέα εκφραζόταν περισσότερο με μία φιλοβουλγαρική στάση, στον βαθμό που δεν μπορούσε να γίνει λόγος για άτομα με ρευστή συνείδηση.

Στην ιστοριογραφία των Σκοπίων υποστηρίζεται η άποψη ότι η απόφαση της Κομμουνιστικής Διεθνούς υπήρξε η πρώτη αναγνώριση του «μακεδονικού έθνους» ως αντικειμενικής πραγματικότητος από διεθνή φορέα, γεγονός που είχε μεγάλη σημασία για τις μετέπειτα εξελίξεις. Όπως όμως προκύπτει από τα πρωτόκολλα των συνεδριάσεων, το διαφορετικό περιεχόμενο των προσχεδίων της αποφάσεως και της τελικής αποφάσεως αποδεικνύει ότι το «μακεδονικό έθνος» δε θεωρούνταν από την αρχή μία δεδομένη πραγματικότητα. Η Κομμουνιστική Διεθνής ούτε αναφέρθηκε στους πρωτεργάτες του σλαβομακεδονικού σεπαρατισμού, ούτε διευκρίνησε τα ιδιαίτερα εθνικά χαρακτηριστικά των «Μακεδόνων», που τους διαφοροποιούσαν από τους Σέρβους, τους Έλληνες και τους Βουλγάρους. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι ίδιοι οι Βαλκάνιοι Κομμουνιστές, στο προσχέδιο και στο σχέδιο αποφάσεως για την ΕΜΕΟ (Eνωμένη), αδυνατούσαν να συλλάβουν την έννοια της «εθνικότητος των Μακεδόνων» ως ιδιαίτερο «σλαβομακεδονικό έθνος». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν μία πολιτική απόφαση της ΚΔ, που επιβλήθηκε στα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα. Με την απόφαση αυτή, αμφισβητούνταν στη Βουλγαρία και στην ΕΜΕΟ του Μιχαήλωφ το δικαίωμα να διεκδικούν την απελευθέρωση των «Μακεδόνων» ως αλύτρωτων Βουλγάρων. Ταυτόχρονα, αίρονταν οι διαφωνίες μεταξύ των Βουλγάρων και των Γιουγκοσλάβων Κομμουνιστών για την εθνική ταυτότητα των «Μακεδόνων». Τώρα τα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα καλούνταν να μεταλλάξουν τον γεωγραφικό όρο «Μακεδόνες» σε εθνικό όρο, αναφερόμενο αποκλειστικά στους Σλάβους. Στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονταν μετά την άνοδο του Ναζισμού, μία ισχυρή Γιουγκοσλαβία θα έπρεπε να αποτελέσει ανάχωμα στην επέκταση του Χίτλερ στα Βαλκάνια. Με την αναγνώριση της εθνικής ιδιαιτερότητος των «Μακεδόνων» και την αμφισβήτηση των βουλγαρικών και των σερβικών διεκδικήσεων, το Μακεδονικό Ζήτημα θα μπορούσε να λυθεί εντός μιας νέας Γιουγκοσλαβίας σε ομόσπονδη βάση. Δεν ήταν τυχαίο, επίσης, ότι στη συνεδρίαση της BLS, στις 5 Ιανουαρίου του 1934, ταυτόχρονα με την προετοιμασία της αποφάσεως για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους» αποφασίσθηκε και η ίδρυση Κροατικού και Σλοβενικού Κομμουνιστικού Κόμματος εντός του Κομμουνιστικού Κόμματος Γιουγκοσλαβίας.

Ωστόσο, υπάρχει και η ανθρωπολογική πλευρά του ζητήματος.

Ανεξάρτητα από τους πολιτικούς στόχους της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ποιά απήχηση θα μπορούσε να έχει η θέση για την ύπαρξη «μακεδονικού έθνους» στους απλούς χωρικούς του ευρυτέρου μακεδονικού χώρου;
Ήταν τελικά μία επιβεβλημένη, αλλότρια ταυτότητα;

Όπως ήδη αναφέρθηκε, ο όρος «Μακεδών» χρησιμοποιούνταν από τους Σλάβους ως γεωγραφικός, τοπικιστικός όρος, ενώ τα σλαβικά ιδιώματα που μιλούσαν οι χωρικοί τα χαρακτήριζαν ως «μακεδονικά». Από την άποψη αυτή, δεν ετίθετο ζήτημα ονομασίας. Εύκολα ο γεωγραφικός όρος «Μακεδών» θα μπορούσε να προσλάβει εθνική διάσταση στη συνείδηση των χωρικών, εάν υπήρχαν πολιτικές δυνάμεις να προωθήσουν αυτή τη μετάλλαξη και αν το απαιτούσαν οι πολιτικές συνθήκες, όπως συνέβη στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν πρέπει να αγνοείται το γεγονός ότι ο αγροτικός σλαβικός πληθυσμός στη σερβική Μακεδονία υπήρξε το θύμα ενός σερβοβουλγαρικού ανταγωνισμού αλλά και ενός ελληνοβουλγαρικού, αντίστοιχα, στην ελληνική Μακεδονία. Από τη μια πλευρά, εξαναγκάζονταν από την ΕΜΕΟ να προσφέρει άσυλο στους κομιτατζήδες, να δηλώνεται ως βουλγαρικός και να υιοθετεί μία βουλγαρική στάση, ενώ από την άλλη πλευρά, καταδιώκονταν από τις σερβικές στρατιωτικές οργανώσεις όταν υπέθαλπτε την ΕΜΕΟ και υφίστατο μία πολιτική εκσερβισμού. Ήταν φυσικό, λοιπόν, ο πληθυσμός αυτός να αντιμετωπίζει κρίση εθνικής συνειδήσεως. Η περιπέτεια του Πρωτοκόλλου Πολίτη-Καλφώφ στην ελληνική επικράτεια, η μετέπειτα εμμονή της Βουλγαρίας στην αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητος από την Ελληνική Κυβέρνηση και η γενικότερη αναθεωρητική πολιτική της Σόφιας καθιστούσαν επιτακτική την ανάγκη εξελληνισμού των αλλογλώσσων και στην ελληνική Μακεδονία. Ανεξάρτητα από τις δυνητικές επιτυχίες του εκσερβισμού και του εξελληνισμού σε μακροπρόθεσμη βάση, η εναλλακτική λύση του «μακεδονικού έθνους» λειτουργούσε εξισορροπητικά στον παραδοσιακό σερβοβουλγαρικό και ελληνοβουλγαρικό ανταγωνισμό και παρείχε στον πληθυσμό ένα αίσθημα ασφαλείας. Για τις ανάγκες αυτής της «εθνογενέσεως» εύκολα θα μπορούσε να χαλκευθεί από πολιτικούς παράγοντες ένα εθνικό ιδεολόγημα, με ασαφή την διαχωριστική γραμμή μεταξύ του μύθου και των ιστορικών δεδομένων, ώστε να προσδοθεί στους Σλάβους της Μακεδονίας ένα «ένδοξο» παρελθόν.

Η μετέπειτα πολιτική της ΚΔ στο Μακεδονικό καθορίσθηκε από την ανάγκη συγκροτήσεως ενός ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου, στο πνεύμα των αποφάσεων του Ζ΄ και τελευταίου Συνεδρίου της ΚΔ, στις 25 Ιουλίου-20 Αυγούστου του 1935. Αμέσως μετά το πέρας του συνεδρίου και υπό τον αντίκτυπο της δολοφονίας του Βασιλιά της Γιουγκοσλαβίας Αλεξάνδρου Καραγιώργη, τον Οκτώβριο του 1934, δόθηκαν οδηγίες στα Βαλκανικά Κομμουνιστικά Κόμματα για τον προσεταιρισμό των «μακεδονικών μαζών» στο αντιφασιστικό μέτωπο. H συγκρότηση ενός ενιαίου αντιφασιστικού μετώπου με τα «αστικά καθεστώτα» κατέστησε άσκοπη την περαιτέρω ύπαρξη της ΕΜΕΟ (Eνωμένης), ως ιδιαιτέρου πολιτικού φορέα. Το σύνθημα της «Ανεξάρτητης Μακεδονίας» εγκαταλείφθηκε προς όφελος της διεκδικήσεως στοιχειωδών εθνικών, πολιτικών και οικονομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.