ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΒΛΑΝΤΑ

’Άρθρο της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 1 Μαρτίου 2009.

ΠΟΙΟΥΣ ΕΝΟΧΛΗΣΕ Η ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΒΛΑΝΤΑ

Του Νίκου Μαρατζίδη

«……. Η ερμηνεία για της αντιδράσεις αυτές (από την αριστερή Ιστοριογραφία για την έκδοση του Ημερολογίου του Βλαντά) βρίσκεται αλλού. Κατά την Μεταπολίτευση, μέσα στην κοινότητα των μελετητών του Εμφυλίου πολέμου, κυριάρχησε ένα ιστοριογραφικό ρεύμα προσδεμένο στην κομμουνιστική και ευρύτερη αριστερά. Μέχρι την δεκαετία του 90, η Ιστορία του κομμουνισμού στην Ελλάδα, υπήρξε το μονοπώλιο αυτής της στρατευμένης αριστερής ιστοριογραφίας. Από τη μια, το ρεύμα αυτό συνείσφερε θετικά στοιχεία, φέρνοντας φρέσκες ιδέες και αναλύσεις στο συγκεκριμένο πεδίο. Από την άλλη όμως η στενή σύνδεση με την κομμουνιστική Αριστερά, λειτούργησε ανασταλτικά στην ανάπτυξη κάποιων πηγών της έρευνας. Ο φόβος μήπως κάποια πορίσματα λειτουργήσουν «ως παράδοση των όπλων στα πόδια του εχθρού» συνέβαλε στις αποσιωπήσεις και την ωραιοποίηση διαφόρων όψεων της ιστορίας του Ελληνικού κομμουνισμού. Θα το πούμε απλά:

Ενώ οι αντίπαλοι του κομμουνισμού αξιολογούνται με βάση τις πράξεις τους, οι κομμουνισταί κρίνονταν με βάσει τις διακεκριμένες προθέσεις τους!

ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ Η ΦΑΣΙΣΤΑΣ

Στην Αρχή του 2000, η εμφάνιση ενός νέου ερευνητικού ρεύματος που, που αμφισβήτησε αυτό το ερευνητικό μονοπώλιο, δεν έγινε δεκτό με καλό μάτι. Κάποιοι μάλιστα φροντίζουν να αποκαλούν αυτή την ιστοριογραφία ως αναθεωρητική, επιχειρώντας σκοπίμως να συνδέσουν την μελέτη του Ελληνικού εμφυλίου με την Shoa, ώστε ουσιαστικά να ταυτίσουν την νέα ιστοριογραφία με τους ακροδεξιούς αρνητές του ολοκαυτώματος. Η μεθοδολογία του «σοσιαλφασισμού» της τρίτης διεθνούς φαίνεται πως επιβιώνει, δυστυχώς ακόμα στα δικά μας ιστοριογραφικά ήθη: όποιος δεν είναι με την αριστερά να θεωρείται φασίστας.

Εντέλει το θέμα είναι κατά πόσο σήμερα μπορούμε να μελετάμε την ιστορία της αριστεράς στη χώρα μας, όχι για να επιβεβαιώσουμε το «μεγαλείο της ιδεολογίας της», αλλά για να μπορέσουμε από-δραματοποιημένα να κατανοήσουμε τα χαρακτηριστικά της. Για να γίνει αυτό απρόσκοπτα, είναι προφανές πως η ιστορία της περιόδου δεν μπορεί να μονοπωλείτε από κανένα ιδεολογικό ρεύμα. Εντέλει , όπως η ιστορία του φασισμού δεν γράφτηκε, ευτυχώς, από τους φασίστες ιστορικούς, έτσι και η ιστορία του Εμφυλίου Πολέμου και του ΚΚΕ δεν είναι απαραίτητο να γραφεί μόνο από τους στρατευμένους ιστορικούς του Περισσού η της πλατείας Κουμουνδούρου. Εξάλλου , η επιστημονική έρευνα απαιτεί σαφώς ευρύτερους ορίζοντες από αυτούς που συνήθως δίνει μια μικρή πλατεία.